ผู้ถาม : กราบขอบพระคุณหลวงตาค่ะ จะเพียรปฏิบัติตามที่หลวงตาสอนค่ะ ตอนนี้ก็เหมือนเห็นว่ามีผู้พยายามเข้าไปรู้ไปดู บางครั้งก็เป็นตัวเราเป็นผู้เข้าไปดู ไปปล่อยวางเอง บางครั้งก็มีความไม่แน่ใจว่าเข้าใจถูกไหม ก็ให้โยนิโสว่า ทั้งหมดทั้งก้อนนี้เป็นก้อนทุกข์ เป็นสังขารทั้งหมด ไม่ใช่เรา เราไม่มี แต่ก็ยังไม่ได้โยนิโสไว้ตลอดค่ะ
หลวงตา : ทุกอาการที่บ่น ๆๆๆ ... มาทั้งหมดนั้น เป็น "สังขาร" ท้างน้านนนนน ... ปล่อยวางไปให้หมดทุกอาการขณะจิตปัจจุบัน อันที่วางยังไม่ได้ และเป็นทุกข์อยู่ก็เป็น “สังขาร" ทั้งน้านนนน ... วางมันเต๊อะ ... วางงงงง ... ไม่ต้องไปสนใจมันว่าจะวางได้หรือไม่ได้ ... อ้ายที่วางไม่ได้ก็ปล่อยวางมันไปเสีย คือ ไม่ต้องไปพยายามวางมัน แต่ไม่ไปทุกข์เดือดร้อนกับมัน แม้มันจะมีความทุกข์อยู่ ก็ปล่อยมัน ไม่ต้องไปพยายามวางมัน ..... ช่างหัวมัน ... ช่างหัวมัน ... ช่างหัวมัน ...
ปุจฉาวิสัชนาธรรมเมื่อวันที่ 12 พฤศจิกายน 2560
