ผู้ถาม : กราบหลวงตา ขออนุญาตส่งการบ้านค่ะ หลังจากไปกราบหลวงตาก็พยายามฟังธรรมหลวงตา และพยายามปฏิบัติตามที่หลวงตาสอน ตั้งใจว่าจะทำให้ได้เยอะ ๆ แต่ก็มีบางวันที่ทำไม่ค่อยได้ ช่วงนั้นฝัน 2 คืนเหมือนกัน คือฝันเห็นหลวงตาเทศน์ แต่ไม่ได้ยินเสียงจึงกลับไปฟังธรรมอีกครั้ง มีไฟล์หนึ่งที่ฟังแล้วชอบเลยเอามาฟังซ้ำ ประกอบกับพยายามเดินจงกรมให้มาก
มีวันหนึ่งเหนื่อยมาก ตั้งใจว่าจะเดินจงกรมแต่ทนความง่วงไม่ไหวหลับไปไม่ทราบว่านานเท่าไหร่ ได้ยินเสียงบอกว่า รับปากพระพุทธเจ้าไว้ ๆๆ เรียกซ้ำ ๆ หลายรอบ พอรู้สึกตัวลุกขึ้นมาดูนาฬิกา เป็นเวลาประมาณตี 4-ตี 5 จึงมาเดินจงกรม หลังจากนั้นก็พยายามสวดมนต์และเดินจงกรมให้มาก แต่ก็มีบางวันเผลอดูไลน์ ดูเน็ตจนดึกเลยไม่ได้ปฏิบัติ
อย่างไรก็ตามช่วงที่ผ่านมาก็มีวันที่ได้ปฏิบัติ และขณะเดินจงกรมก็เห็นความคิดเกิดดับไปเรื่อย ๆ โดยไม่ได้เข้าไปยุ่งเกี่ยวด้วย แต่มีบางครั้งที่หลงไปโกรธ ดีใจ เสียใจ แต่ก็รู้สึกตัวเร็วกลับมามีสติกับตัวได้เร็ว ผลจากการนี้ทำให้เวลาเดินในชีวิตประจำวันมีสติมากขึ้น เหมือนตอนเดินจงกรม เห็นความรู้สึกนึกคิดเกิดดับ ๆ เป็นครั้งคราว เมื่อสักครู่ก็เดินจงกรมอีก คราวนี้สังเกตว่าจิตไปจับที่ลมหายใจ น่าจะเพราะเคยฝึกอานาปานสติมาก่อน รู้สึกว่าลมม้วนเข้าไปในช่องอก ลึกลงไปก่อนจะถึงท้อง และรู้สึกถึงความสงบลึกๆ ที่ตรงนั้น ในขณะเดียวกันก็ยังเห็นความรู้สึกนึกคิดต่างๆ ทำงานตามปกติ บางครั้งจิตก็ไปจับลมหายใจเหมือนตอนฝึกอานาปานสติแต่บางครั้งก็หลุดออกมา ในตอนนั้นยังรู้สึกถึงความสงบที่อยู่ในช่องอกอยู่ แต่ด้วยความที่นอนดึกมาหลายคืน เริ่มรู้สึกง่วง แต่ฝืนเดินต่อ เห็นความง่วงหายไป เป็นเช่นนี้ 2-3 รอบ ต่อมาร่างกายเริ่มล้า ตาปรือมาก เริ่มเดินเซ แต่ก็ยังเดินต่อ ตอนนั้นจิตไม่ง่วงแล้ว เลยเดินต่อไปเรื่อย ๆ สักพักรู้สึกได้ว่ากายกับจิตมันแยกกัน ร่างกายเริ่มล้า ทนไม่ไหว แต่จิตไม่ได้ง่วงตามไปด้วย ในระหว่างนี้ก็ยังรู้สึกถึงความสงบที่เล่ามาข้างต้นอยู่ค่ะ กราบขอความกรุณาหลวงตาเมตตาสั่งสอนด้วยค่ะ
หลวงตา : ให้มีความอดทนเพียรอย่างนั้นนั่นแหละ รับปากพระพุทธเจ้าแล้ว ต้องไม่ผิดสัจจะ ถ้าผิดสัจจะ ต่อไปจะไม่มีใครมาช่วยเตือน ช่วยสอนอีก ถ้าผิดสัจจะ ต่อไปจะไม่มีใครมาช่วยเตือน ช่วยสอนอีก
ปุจฉาวิสัชนาธรรมเมื่อวันที่ 5 พฤศจิกายน 2560