ผู้ถาม : กราบนมัสการองค์หลวงตาเจ้าค่ะ เมื่อเช้าโยมนั่งทำความเพียร ก็ดูกาย ดูจิต น้อมพิจารณาธรรม เห็นตามความเป็นจริงไปทุกขณะ ธรรมก็มาปรากฏว่า ก่อนเกิดมาก็ไม่เคยมีเรามาก่อน พอเราเกิดมา ก็จึงมีร่างกายนี้ขึ้นมา จากเด็กก็โตขึ้นมา เจอกับอะไรมากมายหลายอย่าง สุขบ้างทุกข์บ้าง ตามสภาพในแต่ละช่วงของชีวิต และวันนึงก็ต้องแก่และตายไป กายนี้เห็นอยู่จับต้องได้อยู่ชัดเจน ก็ยังต้องเผาทิ้ง แล้วจิตยิ่งมองไม่เห็น เป็นสิ่งว่างเปล่า เราจะเอาอะไรมายึดมั่นถือมั่นว่ามันเป็นของเราได้ ไม่มีอะไรเลยจริง ๆ เจ้าค่ะหลวงตา มาจากไม่มีอะไร ก็กลับคืนสู่ความไม่มีอะไร มันสะเทือนและเหมือนอ่อนแรง สั่นอยู่ข้างใน จนถึงตอนนี้ก็ยังเป็นอยู่เจ้าค่ะ ไม่ทราบเหมือนกันว่า เกิดอาการนี้จากอะไร แต่ก็ปล่อยมัน เมื่อมันมีเหตุเป็นก็เป็นไป เดี๋ยวหมดเหตุมันก็ดับของมันเองแหละ ขอความเมตตาหลวงตาช่วยชี้แนะด้วยเจ้าค่ะ สาธุ สาธุ สาธุเจ้าค่ะ
หลวงตา : สิ่งใดเกิดได้ ดับได้ กระเพื่อม ไหว สั่น ๆ ได้ สิ่งนั้นเป็น “สังขาร” ทั้งหมด ให้ปล่อยวางไปเสีย เลยหรือพ้นสังขารไปจนไม่มีที่หมาย นั่นแหละวิสังขาร พ้นไตรลักษณ์ คือ อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา หรือ พ้นทุกข์
ปุจฉาวิสัชนาเมื่อวันที่ 17 กันยายน 2561
