ผู้ถาม : สังขารทุกอย่าง ก็ต้องดับสนิทลงใช่ไหมเจ้าคะ จิตทุกดวงที่เกิดขึ้น มันยังอาลัยจิตอยู่ ร้องไห้ได้อยู่ ไม่รู้ว่ามันอาลัยอะไรของมัน แต่มันก็สงบลึกซึ้งของมันเอง
หลวงตา : มันเหลือแต่จิตเดิมแท้ที่ว่างเปล่า บริสุทธิ์ เพราะสิ้นความหลงว่ามีตัวตนของเรา (อวิชชา) อยู่ในความรู้สึก
มันไม่เป็นจิตเดิมแท้ ที่ว่างเปล่า บริสุทธิ์ ก็เพราะความหลงปรุงแต่งว่ามีตัวตนของเราในความรู้สึก (อวิชชา) นี้เอง มันจึงขวางความว่างเปล่า ความบริสุทธิ์
ไม่ใช่กลัวว่าปล่อยวางหมดแล้ว จะสูญหายไปหมด เลยอาลัยอาวรณ์ร้องไห้
ความจริงมันสูญเฉพาะอวิชชาเท่านั้น คือ ความหลงว่ามีตัวตนของเราในความรู้สึก เมื่อสิ้นอวิชชาแล้ว มันจึงมีแต่จิตเดิมแท้ ที่เป็นความว่าง ความบริสุทธิ์
ปุจฉาวิสัชนาเมื่อวันที่ 16 กันยายน 2561