ผู้ถาม : กราบขอบพระคุณหลวงตาครับ
ข้อธรรมต่าง ๆ ที่หลวงตาเมตตาส่งมาให้อ่าน ให้ฟังเสมอ ๆ ช่วยตอกย้ำความชัดเจนเป็นปัญญาส่งคืนความมีและความไม่มีสู่ธรรมชาติได้อย่างดีครับ
ทั้งภายนอกและภายใน ล้วนมีความว่าง เป็นฐานรองรับการเกิดดับของสังขาร ทั้งรูปธรรม นามธรรม
เมื่อปราศจากผู้หลงให้ค่า … ผู้หลงปรุงแต่ง … ผู้หลงยึดถือ สิ่งที่มีจึงเป็นเพียงสังขารทำงาน
“รู้” ก็ทําหน้าที่ของเขาไป ทุกสิ่งล้วนเสมอกันทั้งภายในและภายนอก
สังขารเคลื่อนไหวเปลี่ยนแปลงตามเหตุตามปัจจัยของธรรมชาติ
ความปรุงแต่งภายใน ไม่ต่างอะไรกับภายนอก
ในเมื่อต่างฝ่ายต่างก็ทำหน้าที่ปรุงแต่งเหมือนกัน
ล้วนเกิดดับอยู่ในความไม่เกิดไม่ดับเหมือนกัน
เมื่อสติปัญญารู้แจ้งเห็นจริง … เข้าใจและลงแก่ใจ … ว่า ...
ทั้งภายนอกและภายในที่มีอยู่ เป็นเพียงสังขารปรุงแต่ง … ปราศจากการยึดถือใด ๆ
มีแต่ธรรมชาติที่เกิดดับ ...ในความว่างเปล่า ...ในใจที่ว่างเปล่า
ทุกสิ่ง (ทั้งสังขารและวิสังขาร) ล้วนทำหน้าที่ของเขา … เราไม่มี ...
ไม่ยึดสังขารและใช้สังขารที่มีนี้ทำหน้าที่ให้สมบูรณ์ และเมื่อหมดเหตุปัจจัย ก็คืนธาตุทั้งหลายนี้ให้แก่ธรรมชาติไปครับ
หลวงตา : สาธุ
ปุจฉาวิสัชนาเมื่อวันที่ 27 กุมภาพันธ์ 2561