ผู้ถาม : กราบนมัสการองค์หลวงตาค่ะ
กราบขอบพระคุณองค์หลวงตาที่เมตตาอธิบายสัจธรรมถึงที่สุดให้อย่างละเอียด หลายต่อหลายรอบเลยค่ะ แต่ด้วยปัญญาหนูเองที่ฟังแล้วเข้าใจตามที่องค์หลวงตาสอนตามความคิด แต่ในใจเค้าก็ยังทำในแบบของเค้าอยู่
หนูกลับมาสังเกตและเห็นว่า ที่คิดว่าปล่อยวางแล้วแต่จริง ๆ ยังปล่อยไม่สุด ไม่กล้าปล่อยหมด ยึดความรู้ ความเข้าใจไว้ เลยยังมีตัวเราเป็นจุดเป็นต่อมค่ะ
ถ้าแจ้งสัจธรรมจริง ๆ ก็ไม่ต้องกลัวหลง ไม่ต้องมีความรู้ความเข้าใจอะไรคาไว้ เพราะไม่มีทั้งความรู้ความเข้าใจ ผู้รู้ ผู้เข้าใจ และสิ่งที่ถูกเข้าใจค่ะ
ทุกอย่างอิสระออกจากกัน และต่างฝ่ายต่างทำหน้าที่ของเค้าเอง ไม่มีเรา ไม่มีจิตเรา ไม่มีอวิชชาค่ะ
กราบองค์หลวงตาด้วยเศียรเกล้าค่ะ
หลวงตา : รู้ด้วยใจ (ความไม่มี) เห็นด้วยใจ (ความไม่มี) ว่า…ธรรมชาติตามความเป็นจริง (สัจธรรม) ทุกปัจจุบันขณะ คงมีแต่เพียงจิตตสังขารเกิดจากความไม่มี แล้วดับหายไปในความไม่มี ไม่มีอะไรเป็นสาระแก่นสารที่จะยึดมั่นถือมั่นเป็นอัตตาตัวตน เป็นเรา เป็นตัวเรา เป็นของเราได้เลย
เมื่อ ”ใจ” เป็นความไม่มี จึงไม่มีตัวตนยึดมั่นให้เป็นทุกข์ ภาษาสมมติเรียกว่า “นิพพาน”
ปุจฉาวิสัชชนาธรรมเมื่อวันที่ 8 เมษายน 2565
