ผู้ถาม : ขอกราบเรียนถามหลวงตาครับ
ผมสงสัยว่าตัวที่ควบคุมความคิดคอยสั่งให้คิดนั่นคิดนี่ หรือหยุดคิด ตัวนี้มันไม่ปรากฏว่าคืออะไร แต่รู้ว่ามันมีอยู่ที่ และสำคัญคือ มันคิดว่าตัวนี้คือเราครับ
อยากถามหลวงตาว่า มันคืออะไรครับ (ถ้ามันคือวิญญาณธาตุ วิญญาณธาตุมันได้แค่รู้อย่างเดียวทำอะไรไม่ได้ มันก็ไม่น่าจะใช่ตัวนี้ครับ) และตัวนี้มันคือหนึ่งในขันธ์ 5 หรือเปล่าครับ
หลวงตา : มันเป็น “อวิชชา” ที่หลงยึดจิตดั้งเดิม (วิญญาณธาตุเดิมแท้ ซึ่งไม่มีอะไรปรากฏ) เป็นตัวเรา เป็นของเรา ครั้นอวิชชามาอยู่ในขันธ์ห้า ก็ยึดขันธ์ห้าหรือยึดวิญญาณขันธ์ (ผู้รู้) ที่ทำงานร่วมกับเจตสิก (เวทนา สัญญา สังขาร) ทุกปัจจุบันขณะว่าเป็นตัวเป็นตน เป็นเรา เป็นตัวเรา เป็นของเรา
ปุจฉาวิสัชชนาธรรมเมื่อวันที่ 28 พฤศ่จิกายน 2564
