ผู้ถาม : ถ้าได้ฌานแล้ว เวลาเกิดเวทนารุนแรงมากๆ ทางกาย เข้าฌาณหนีเวทนาได้ใช่ไหมเจ้าค่ะ ?
หลวงตา : เอาอาการเวทนาเป็นอารมณ์ล่อจิต เพื่อเห็นจิต (วิญญาณขันธ์ + เจตสิก) ที่พอใจ หรือ ไม่พอใจเวทนา แล้วไม่มีผู้ยึดจิตทุกปัจจุบันขณะ จึงพ้นทุกข์
ผู้ที่นิพพานประเภทเจโตวิมุตติเท่านั้น ท่านสิ้นยึดถือเป็นตัวตน จึงไม่รู้สึกว่ามีผู้หนีเวทนา และจะไม่รู้สึกว่ามีผู้เข้า ผู้ออกจากฌาน
และการจะดับการรับรู้เวทนาได้จริง เฉพาะผู้ได้อรูปฌานที่สี่ หรือ ฌานแปด คือ เนวสัญญานาสัญญายตนะ แต่เฉพาะผู้นิพพานแล้วเข้าฌานแปด จะเป็นสัญญาเวทยิตนิโรธ
ในขณะที่ธาตุขันธ์จะแตกดับ ท่านจะพักในสัญญาเวทยิตนิโรธนั้น
จนกว่าไฟธาตุแตกหมด แต่จะยังไม่ตายทันที (ธาตุขันธ์แตกดับ) ท่านจะออกจากรูปฌานและอรูปฌาน และ สัญญาเวทยิตนิโรธ แล้ว *****ดับขันธ์ในสภาวะปกติ
ปุจฉาวิสัชชนาเมื่อวันที่ 22 มีนาคม 2564
