ผู้ถาม : กราบค่ะหลวงตาขา มีธรรมคำหนึ่งผุดขึ้นมา เป็นเสียงตอนสงบค่ะ
“อัสมิมานะ” ไม่ทราบว่าเขียนถูกไหมค่ะ จำจากเสียงมาค่ะ (กำลังทราบอยู่ว่าสงสัยในความหมายนะค่ะ) ค้นดูเจอแบบนี้ค่ะ หลวงตาขา
ภิกษุ ท.! ภิกษุ ผู้ตั้งอยู่ในธรรมห้าประการ เหล่านี้แล้ว พึงเจริญธรรม ๔ ประการให้ยิ่งขึ้นไป คือ :-
เจริญ อสุภะ เพื่อ ละ ราคะ ;
เจริญ เมตตา เพื่อ ละ พยาบาท ;
เจริญ อานาปานสติ เพื่อ ตัดเสียซึ่งวิตก ;
เจริญ อนิจจสัญญา เพื่อ ถอน อัสมิมานะ.
ภิกษุ ท.! เมื่อภิกษุมีอนิจจสัญญา, อนัตตสัญญา ย่อมตั้งมั่น ;
ผู้มีอนัตตสัญญา ย่อมถึงการถอนเสียได้ซึ่งอัสมิมานะ คือ นิพพาน ในทิฏฐธรรมเทียว
- นวก. อํ. ๒๓/๓๖๕/๒๐๕
ธรรม กำลังมาสอนว่าให้เจริญ อนิจจสัญญา ไหมค่ะ จนเห็นว่าทุกอาการ ทุกอย่างไม่เที่ยง ไม่ใช่เรา ของๆ เรา ก็เป็น (อนัตตสัญญา) ใช่ไหมค่ะ ทราบอยู่ค่ะว่ามีหนูกำลังค้นหา อยากรู้ หนูเข้าใจถูกไหมค่ะหลวงตาขา
หลวงตา : พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต)
พระธรรมปิฎก (ประยุทธ์ ปยุตฺโต)
“อัสมิมานะ” การถือตัวว่านี่ฉัน นี่กู กูเป็นนั่นเป็นนี่, การถือเราถือเขา
~~~~~~~~~~~~~
โมฆราชมาณพได้ทูลถามปัญหาว่า ข้าพระองค์จะพิจารณาเห็นโลกอย่างไร มัจจุราชจึงจะไม่เห็น
พระศาสดาได้ตรัสตอบว่า “ดูก่อนโมฆราช ท่านจงเป็นผู้มีสติทุกเมื่อ พิจารณาเห็นโลกโดยความเป็นของว่างเปล่า(ว่างเปล่าจากตัวเรา ของเรา) ถอนความเห็นผิดว่าตัวตนเสีย(“อัสมิมานะ” คือ เห็นผิดว่ามีตัวเรา ของเราที่เป็นตัวตนเที่ยงแท้อยู่จริง
เมื่อหลงยึดมั่นถือมั่นว่ามี กู ก็จะต้องหลงยึดมั่นว่ามี มึง มีของกู มีของมึง ครั้นกู หรือของกู เช่น พ่อแม่ลูกผัวหรือเมียของกูจะตายหรือจะเป็นอะไรไป ก็จะมีความทุกข์เพราะยึดมั่นถือมั่นมากๆๆๆ…….ถึงมากที่สุด)
บุคคลพึงข้ามพ้นมัจจุราชไปได้ด้วยอุบายเช่นนี้ ท่านพิจารณาเห็นโลกอย่างนี้ มัจจุราชจึงจะไม่เห็น”
ปุจฉาวิสัชชนาธรรมเมื่อวันที่ 13 กรกฎาคม 2564
