ผู้ถาม : หลวงตาขา หนูต้องกราบขอขมา และขอโทษหลวงตาที่หนูไม่สามารถนำธรรมมาช่วยตัวเองได้ช่วงนี้ค่ะ เมื่อวานที่บ้านให้ไปพบแพทย์เพื่อตรวจระดับฮอร์โมนและไทรอยด์ค่ะ คุณหมอว่าค่าฮอร์โมนแอสโตเจนลดลง ก็เป็นเรื่องของวัยทอง ส่วนไทรอยด์ มีบางค่าค่ะลงมาต่ำมาก ก็ต้องไปพบแพทย์เฉพาะทางต่อ วันพฤหัสบดีนี้ค่ะ คุณหมอว่าเป็นโรคซึมเศร้าด้วยค่ะ คงมาจากที่ปีนี้เจอโรคต่างๆ มารุมกับเป็นแพค รวมถึงเหตุการณ์ต่างๆ และพอทำอะไรน้อยลงช่วงป่วยปีนี้ มันก็กลายมาเป็นวนเวียนกับโรคภัยที่มีมาต่อเนื่องของตัวเองค่ะ เมื่อวานคุณหมอให้ยานอนหลับมาทาน แต่คราวนี้เข้าใจหัวอกคุณแม่ที่เป็นโรคซึมเศร้าเลยค่ะ การนอนไม่หลับเป็นเรื่องที่ทรมานมากค่ะ ลุกขึ้นมาเดินภาวนา นั่งสมาธิ ก็ยากหมดค่ะ อะไรที่เคยทำได้ดูมันหายไปเพียงช่วงข้ามคืนค่ะ จิตมันเหมือนไม่หลับ แต่กายมันห่าวง่วงนอนตลอดค่ะ บางช่วงจิตมันก็จมอยู่ค่ะ สติก็เหมือนหายไป มันไม่ตั้งมั่น หนูก็เลยพิจารณาอะไรไม่ถูก เหมือนมันไม่เห็นค่ะ เมื่อก่อนได้ฟังหลวงตาเทศน์เรื่องคนที่ปฏิบัติธรรมแล้วเป็นซึมเศร้า มาวันนี้เข้าใจเลยค่ะว่า มันทรมานยังไง (การที่รู้ว่ามันทรมานได้ เท่ากับว่ามีเราเข้าไปเป็นผู้ถูกกระทำ แต่ไม่เห็นเราผู้รู้สึกทรมานแล้วสิค่ะ) สภาวะธรรมทางจิตแบบนี้ มันแยกยากมากๆ เลยค่ะ เลยหลงไปเป็นอาการซะมากกว่าค่ะ หนูต้องกราบขอโทษหลวงตาขอขมาหลวงตาด้วยค่ะ ที่อะไรๆ มาเป็นแบบนี้ หนูไม่แน่ใจว่าคราวนี้รอดไหม (ยังมีตัวเรา ผู้อยากรอดอีกนะค่ะ) หนูทราบเลยค่ะว่ายังปล่อยวาง และยอมรับไม่ได้ มันเลยทุกข์แสนสาหัสค่ะ กราบขอโทษและขอขมาจากใจมากๆ ค่ะ กราบสำหรับประโยคเรียก “สติ” ค่ะ ทุกปัจจุบันขณะมีแต่ธรรมชาติของสังขาร (ความคิด ความปรุงแต่ง) เกิดดับในใจบริสุทธิ์เดิมแท้ ซึ่งเป็นธรรมชาติไม่เกิดดับ (วิสังขาร อสังขตธาตุ สุญญตาธาตุ นิพพานธาตุ อมตะธาตุ) ไม่มีใครเป็นเจ้าของ ไม่ใช่ตัวเรา ไม่ใช่ของเรา หลวงตา : ทุกข์ ไม่ได้มีไว้ให้ทุกข์ ทุกข์มีไว้ให้เรียนรู้ แล้วก้าวข้ามทุกข์เสียได้ คือ ละ ปล่อย วางให้ธรรมทั้งมวลไม่ว่าจะถูกใจหรือไม่ถูกใจ ไม่ว่าจะดี ไม่ดี ไม่ว่าจะเป็นกุศล อกุศล หรือ เป็นกลางๆ ไม่ว่าจะเป็นอย่างไรในปัจจุบันขณะ จะถูกใจหรือไม่ถูกใจ ก็ปล่อยให้เขาเป็นไปอย่างที่เขาเป็น โดยไม่มีกิเลส ตัณหา หรือ มีความอยาก หรือ ไม่อยากอย่างใดต่อสภาวะธรรมในปัจจุบันขณะ *****ถึงแม้จะปล่อย วางได้ หรือไม่ได้ ก็ช่างแม่งๆๆๆๆๆๆ……….. เพราะกลัวความทุกข์ ความป่วย เจ็บ ความตาย และ กลัวพ่อแม่จะเสียใจจึงทำให้เป็นทุกข์หนัก ปุจฉาวิสัชชนาธรรมเมื่อวันที่ 15 ธันวาคม 2564
