ผู้ถาม : กราบเรียนหลวงตา
ฟังคลับเฮาส์วันนี้ ก็รู้ว่า ยังแปลภาพธรรมที่วาดผิด เพราะยังมีความเข้าใจผิดในจิต ว่าต้องมุ่งทำลายความเป็นตัวเรา อันเป็นเรือนเกิดเรือนตาย ธรรมเลยไม่ได้ออกจากใจที่สงบ
แต่พอฟังหลวงตาตอนเช้า ก็เข้าใจแล้วเจ้าค่ะ พอสงบจากภายใน ภาพเดียวกันแต่ธรรมที่ออกมามันต่างกันโดยสิ้นเชิงเจ้าค่ะ เลยส่งธรรมที่คู่กับภาพธรรมมาได้แล้วเจ้าค่ะ
หลวงตา : ปลดปล่อยความคิด ความรู้สึกเป็นตัวเรา ของเราหมดใจ จะไม่เหลือความห่วงใยกังวล ความกลัวตาย
แล้วจะเป็น “ปัจจัตตัง (รู้แจ้งแก่ใจเอง โดยไม่ต้องถามใครอีกต่อไป)”
แต่แม้ขณะจะตาย ถ้าปลดปล่อยความเป็นตัวเรา ของเราไม่หมดใจ ก็จะหลงยึดมั่นเป็น “อวิชชา ตัณหา อุปาทาน” ดิ้นรนทะยานอยาก จนไม่พบใจ ถึงใจ คือ ใจเป็นหนึ่งเดียวกับธรรมชาติเดิมแท้ (วิสังขาร อสังขตธาตุ สุญญตาธาตุ นิพพานธาตุ ธรรมธาตุ อมตะธาตุ)
ปุจฉาวิสัชชนาธรรมเมื่อวันที่ 27 ธันวาคม 2564