ผู้ถาม : ตอนนี้กำลังพิจารณาตามหลวงตาแนะในไฟล์ 191007B-1 พิจารณาความไม่เที่ยง (ขันธ์ห้า) มันจะตายแล้ว มันจะแตกดับแล้ว ภาพที่เห็นบ่อย ๆ แต่ไม่ต่อเนื่องในช่วงที่ผ่านมา คือ ธาตุขันธ์นอนอยู่บนเตียง แยกธาตุเป็นกอง ๆ ตามดิน น้ำ ลม ไฟ แล้วจะเห็นช่องว่างชัดเจนว่าไม่มีตัวตน พาให้เห็นพระไตรลักษณ์ น้อมกราบ กราบ กราบเจ้าค่ะ หรือไม่ควรเปลี่ยนเจ้าคะ ล่าสุด จะเห็นภาพไม่มีตัวตนตั้งแต่แรกเกิด (ตามยายกั้ง ห่วงหลาน เกือบไปเกิดเป็นลูกของหลาน) และภาพนอนตาย แยกออกตามธาตุ ที่กล่าวถึงบนนี้ แต่ไปต่อไม่ได้ เพราะขาดความต่อเนื่องเจ้าค่ะ
หลวงตา : สาธุ
พิจารณาต่อเนื่องไม่ขาดสาย ว่าขันธ์ห้า คือ ร่างกายจิตใจ หรือ รูป นาม หรือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ เป็นส่วนผสมปรุงแต่งของธาตุตามธรรมชาติ คือ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุลม ธาตุไฟ ธาตุรู้ หรือ รวมอากาศที่เป็นช่องว่างด้วย เป็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา
จนลงแก่ใจหรือแน่ใจจริง ๆ ว่า
ไม่หลงเหลือความหลงยึดมั่นถือมั่น ว่ามีตัวตน เป็นเรา เป็นตัวเรา เป็นของเรา ในความรู้สึกอีกเลย
แน่ใจหรือมั่นใจว่า เมื่อขันธ์ห้าตายแตกดับแล้ว
ไม่มีตัวตนออกจากร่างตามใครไป
เพราะสิ้นความหลงยึดมั่นถือมั่นขันธ์ห้าว่าเป็นตัวตน เป็นเรา เป็นตัวเรา เป็นของเรา
หรือ
สิ้นหลงยึดมั่นถือมั่นจิต ใจ หรือ วิญญาณว่าเป็นเรา เป็นตัวเรา เป็นของเรา
ดับความหลงยึดมั่นถือมั่นสนิท ความอยากก็ดับสนิท เพราะไม่มีตัวตนของผู้อยาก
หรือ
ความอยากดับสนิท ความเป็นตัวตนก็ดับสนิท
หรือ
อวิชชา ตัณหา อุปาทาน ดับสนิท
กิเลส และ ความทุกข์ก็ดับสนิท (นิพพาน)
หรือ
“นิพพาน” คือ อวิชชา ตัณหา อุปาทานดับสนิท
ปุจฉาวิสัชนาเมื่อวันที่ 13 ตุลาคม 2562