ผู้ถาม : กราบ รู้สึกทุกทีค่ะว่า จะได้ “กลับไปบ้านที่แท้จริง” ค่ะ
หลวงตา : ที่สุดเหลือแต่ใจหรือจิตเดิมแท้ ๆ ....
ไม่เหลือตัวเรากลับบ้านเก่าหรือออกจากร่างหลังจากตายไปที่ใด
เมื่อไม่มีผู้ไป ก็ไม่มีผู้มาเกิดให้เป็นทุกข์ อีก
ใจหรือจิตเดิมแท้ ๆ เป็นเพียงธาตุรู้ที่ว่างเปล่าไร้ขอบเขตที่มีความรู้ของมันเอง ไม่มีตัวตน ไม่มีรูปร่าง ไม่มีที่หมายหรือสัญลักษณ์ใด ไม่มีอาการเกิดดับ มันเป็นเหมือนความว่างของอวกาศหรืออากาศธาตุในธรรมชาติ
แต่ความว่างของอวกาศหรืออากาศธาตุ ไม่มีความรู้
สิ่งใดที่เคลื่อนที่ เกิดดับได้ รวมทั้งขันธ์ห้า ซึ่งเป็นรูป และ นาม คือ อาการของใจหรือจิตเดิมแท้ ๆ ซึ่งเรียกว่า “สังขาร” เป็นสิ่งที่ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา
ส่วนใจหรือจิตเดิมแท้ เป็นวิสังขาร ไม่เกิด ไม่ดับ จึงพ้นจากทุกข์
***** ถ้าได้แต่รู้ทางตา หู จมูก ลิ้น กาย และใจ ทุกปัจจุบันขณะโดยไม่หลงยึดติดยึดถือในสิ่งที่พอใจและไม่พอใจ ก็จะเป็นใจหรือจิตเดิมแท้ หรือ ธาตุรู้ที่บริสุทธิ์ ที่ไม่เกิด ไม่ดับ จึงพ้นจากทุกข์
แต่ถ้ายึดถือความว่างไว้ ว่าใจของเราว่างเปล่า
จะหลงยึดถือเอาขันธ์ห้า เป็นตัวเป็นตน เป็นเรา ตัวเรา ของเรา แล้วเอาตัวเราที่หลงปรุงแต่งยึดถือนั้น ไปหลงยึดถืออากาศธาตุ ที่เป็นความว่างไม่มีความรู้
ปุจฉาวิสัชนาเมื่อวันที่ 11 มีนาคม 2562
