ผู้ถาม : สิ่งที่เป็นอนุสัย ความเคยชินของจิต มันยังกักขังจิตไว้อยู่ ในบางขณะที่มันขาดความรู้แก่ใจ และเกิดความหลงเข้าใจผิดขึ้นมาในขณะจิตนั้นว่า
ตัวเรา ... เป็นแบบนั้น
ตัวเรา ... ยึดอีกแล้ว ปรุงแต่งอีกแล้ว เข้าร่องเดิมอีกแล้ว
แต่สังเกตดี ๆ อันที่มันมีอยู่ มันก็คือ ความเคยชิน นิสัยที่หล่อหลอมตัวเรามา ชนิดที่ก่อราก ฝังลึก
เหมือนมันขุดไป ก็จะเจออันที่ลึกขึ้นเรื่อย ๆ ละเอียดบ้าง หยาบบ้าง แต่เป็นอันที่เคยยึดและทุกข์กับเรื่องนั้นมากมาก่อนในอดีต เหมือนทุกสิ่งมันถูกเปิดเผย แสดงชัดขึ้น
การปฏิบัติ ก็คือ ปลดปล่อยตัวเอง ให้เป็นอิสระเสียก่อน จึงเข้าใจความจริงได้
อิสระจากอะไร ?
คือ อิสระ จาก "ตัวเรา" ที่เราวาดฝันไว้
ว่ามันต้องเป็นแบบนั้น แบบนี้ ต้องไม่ทุกข์ ต้องไม่ปรุงแต่ง ต้องไม่ ...
ต้องสงบ ต้องปล่อยวาง ต้องเป็นธรรมชาติ ...
จริง ๆ มันก็ไม่ต้องอะไรหรอก ก็คือ รู้และเข้าใจสิ่งที่รู้สึกว่าเป็น "ตัวเรา" และยอมรับอย่างที่มันเป็นจริง ๆ
มันแบบนี้ ก็คือแบบนี้
ไม่ต้องไปดิ้นรน แก้ไขมัน
มันก็จะเห็นความจริงเอง ว่า ... มันก็แค่นั้น ...
แค่นั้นเองจริง ๆ ...
แล้วก็อยู่กับสิ่งนั้น โดยไม่ไปยึดถือ ให้มันทุกข์อะไร ...
ไม่ว่าจะมีการปรุงแต่งหรือไม่ มันก็สงบ ไม่ว่าตัวเราจะเป็นอย่างไร ... มันก็สงบได้เองเจ้าค่ะ
หลวงตา : กำลังนึกถึงอยู่ว่า หายไปไหน
ผู้ถาม : หายไปเป็นพัก ๆ เจ้าค่ะ กลับมาแล้วเจ้าค่ะ ไว้ไปกราบหลวงตาที่บางบอนเจ้าค่ะ
ตอนมันหาย เหมือนไม่รู้สึกถึงธรรมจริง ๆ เหมือนไม่คิดถึงหลวงตาเลย
แต่จริง ๆ หลวงตา อยู่กับลูกตลอดเวลาใช่ไหมเจ้าคะ เพียงแต่ … ลูกระลึกขึ้นมา … ก็จะเข้าถึงหลวงตาเสมอ
เหมือนธรรมภายใน เขาก็ไม่ได้หายไปไหนเลยจริง ๆ ลูกเข้าใจผิดเอง ว่าต้องไปทำอะไรให้มันเป็นธรรมขึ้นมา
ตอนนี้เข้าใจแล้วเจ้าค่ะ กราบขอบพระคุณหลวงตาเจ้าค่ะ
ปุจฉาวิสัชนาเมื่อวันที่ 30 เมษายน 2562
