ผู้ถาม : หนูมีคำถามว่า ถ้าเราปฏิบัติไปด้วย ฟังไฟล์ไปด้วย จิตมันพิจารณาธรรมตาม มีการขัดเกลาจิต เเต่ถ้าเราไม่ฟังไฟล์ เหมือนจิตจะฟุ้งจังค่ะ เเบบนี้เราจะเสพติดการฟังธรรมควบคู่กับการปฏิบัติไหมคะ
หลวงตา : จะต้องมีปัญญา 3 คือ
- สุตมยปัญญา คือ มีปัญญาจากการอ่าน การฟังให้มาก ๆๆ ... จนเป็นแฟนพันธุ์แท้กันจริง ๆๆ ...
- จินตามยปัญญา คือ นำความรู้ ความเข้าใจที่ได้จากการอ่าน การฟังในขณะปัจจุบันนั้น ๆ น้อมพิจารณาร่างกายและจิตใจของตนเองอย่างต่อเนื่อง ไม่ขาดวรรค ขาดตอน จนกว่าจะประจักษ์ในสัจธรรม ความจริงว่า ร่างกายและจิตใจ หรือ ขันธ์ห้า คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ เป็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา ไม่ใช่ตัวตนคงที่ที่ยึดถือได้
- ภาวนามยปัญญา คือ มีปัญญารู้แจ้งในสัจธรรม ด้วยใจของเจ้าของเองว่า ร่างกาย และ จิตใจ หรือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ เป็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา ไม่มีตัวตนที่คงที่อยู่จริง ๆ ต้องแก่ เจ็บ ตาย เน่าเปื่อยผุพัง สลายกลับคืนสู่ธาตุดิน ธาตุนำ้ ธาตุลม ธาตุไฟ ธาตุอากาศ และ ธาตุรู้ตามธรรมชาติ ไม่เหลืออะไรที่เป็นตัวตน เป็นเรา เป็นตัวเรา หรือ เป็นของเราเลย
***** ใจเขาก็จะสิ้นความหลงยึดมั่นถือมั่นของเขาเอง เรียกว่า “ปล่อยวาง” ความหลงยึดถือ
ไม่ใช่ปฏิบัติผิด โดยเอาตัวเราไปพยายามปล่อยวาง หรือ พยายามท่องว่าปล่อยวาง ปล่อยวาง....
อย่างนี้ ไม่ได้ปล่อยวางความหลงยึดถือว่าเป็นตัวเรา แต่พยายามเอาตัวเราไปปล่อยวาง
ปุจฉาวิสัชนาเมื่อวันที่ 30 เมษายน 2562