ผู้ถาม : อ่านจากธรรมของหลวงปู่ดูลย์นะคะ
ไม่มีธรรม นั่นแหละคือธรรม แท้จริงคือไม่มีอะไรเพราะแม้แต่ธรรมก็ยึดไม่ได้ ในจิตนี่ต้องทิ้งให้หมดใช่ไหมคะ
หลวงตา : ให้รู้ขึ้นมาเองจากใจ โดยไม่มีตัวใจ ไม่มีตัวผู้รู้ ไม่มีจุดหรือแหล่งกำเนิดของผู้รู้ว่า ทุกปัจจุบันขณะจิต จิตตสังขาร ปรากฏกิริยา หรืออาการขึ้นมาเองจากความไม่มี แล้วดับกลับคืนสู่ความไม่มี โดยไม่มีเจตนา จงใจ พยายาม ตั้งใจจะเข้าไปดูจิต
แต่ถ้าปัจจุบันขณะมีกิริยา หรืออาการเจตนา จงใจ ตั้งใจ มีความพยายามจะเข้าไปดูจิต ก็รู้ออกมาจากใจโดยไม่มีตัวตนของผู้รู้ ไม่มีแหล่งกำเนิดของผู้รู้ว่ากิริยา หรืออาการเหล่านั้นเป็นสังขารที่เกิดเอง ดับเอง
ไม่มีตัวเราในสังขารและในวิสังขาร
ไม่มีดวงจิตใจของเรา
แต่ที่มีความคิดปรุงแต่ง หรือรู้สึกว่ามีตัวเรา ของเรา ขึ้นมาในปัจจุบันขณะ ก็ให้รู้เห็นจากใจว่าเป็นเพียงกิริยา หรืออาการของสังขารปรุงแต่ง เกิดเองดับเอง จากความไม่มีอะไร
ปุจฉาวิสัชชนาเมื่อวันที่ 19 พฤษภาคม 2563
