ผู้ถาม : ผมสับสนระหว่างคำว่า สัจธรรม กับ พระสัทธรรมครับ หลวงตา : “พระสัจธรรม” หรือ “สัจธรรม” คือ ธรรมชาติจริงแท้ต้องเป็นอย่างนั้น เป็นเช่นนั้นตลอดกาล ซึ่งพระพุทธเจ้า พระปัจเจกพุทธเจ้า พระอรหันต์ ล้วนตรัสรู้ หรือรู้แจ้งถึงใจในสัจธรรมนี้ ได้แก่ “ยังกิญจิ สมุทยธัมมัง สัพพันตัง นิโรธธัมมันติ” (สิ่งใดสิ่งหนึ่ง (สังขาร) มีความเกิดขึ้นเป็นธรรมดา สิ่งทั้งหมดย่อมดับไปเป็นธรรมดา) และสังขารย่อมเกิดดับในความไม่เกิดดับ (วิสังขาร) สังขารเป็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา คือไม่เที่ยง เป็นทุกข์ ไม่ใช่ตัวเรา ของเรา วิสังขาร ที่เป็นธาตุรู้ ไม่เกิดดับ เป็นอนัตตา พระพุทธเจ้า พระปัจเจกพุทธเจ้า พระอรหันต์ ล้วนรู้แจ้งถึงในสัจธรรมนี้ และสิ้นยึดทั้งสังขาร และวิสังขาร จึงพ้นทุกข์ (นิพพาน) ส่วน "พระสัทธรรม" คือ สังขารปรุงแต่งที่เป็นพระธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้าที่ออกมาจากพระทัยอันบริสุทธิ์ (ใจ หรือ จิตเดิมแท้ หรือ ธาตุรู้ที่สิ้นยึดทั้งสังขารและวิสังขาร) ปุจฉาวิสัชชนาเมื่อวันที่ 9 มิถุนายน 2563
