ผู้ถาม : ศิษย์เห็นกายแยกออกจากใจที่ไม่ปรุงแต่งหรือธาตุรู้ ที่นิ่งเป็นไบ้ ไม่มีตัวตน ไม่ใช่เรา แยกจากกันได้ชัดเจนมาก ๆ น้อมกราบ กราบ กราบเจ้าค่ะ
หลวงตา : สาธุ ให้มีศรัทธา วิริยะ สติ สมาธิ ปัญญา ขันติ พิจารณาให้เห็นความจริงในร่างกายและจิตใจตนเองอย่างนั้นนั่นแหละ อย่างต่อเนื่องไม่ขาดสาย
เมื่อพิจารณาสัจธรรม ตามความเป็นจริงในร่างกายและจิตใจตนเอง อย่างต่อเนื่องไม่ขาดสาย ก็จะรู้สึกถึงความเป็นจริงของร่างกายจิตใจตนว่า ถึงจะรัก จะหวง จะห่วง จะยึดถือ จะพยายามหาของดี ๆ มาบำเรอ จะพยายามรักษาให้ดีเพียงใด ก็เป็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา คือ เป็นปกติตามธรรมชาติที่ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ ทนอยู่สภาพคงที่ตามเดิมไม่ได้ เป็นอนัตตา คือ ไม่ใช่เป็นอัตตาตัวตนคงที่ เป็นเรา เป็นตัวเรา เป็นของของเรา มันไม่อยู่ในบังคับของเรา
แม้จะไม่อยากแก่ เจ็บ ตาย พลัดพราก แต่ก็ต้องแก่ เจ็บ ตาย เน่าเปื่อยผุพังกลับคืนสู่ธาตุดิน น้ำ ลม ไฟ อากาศ (ความว่าง) ธาตุรู้ (ธาตุรู้ที่ไม่มีอวิชชา จะไม่มีตัวตนรูปลักษณ์หรือเครื่องหมายใด ๆ ไม่ปรากฏกิริยาหรืออาการปรุงแต่งเกิดดับ ไม่มีการไป ไม่มีการมา ไม่มีการหยุดนิ่งอยู่ที่จุดใด มันจึงเป็นเหมือนกับธาตุอากาศที่เป็นความว่าง แต่แตกต่างกันที่มันมีความรู้ โดยไม่มีตัวตน ไม่มีจุดหรือต่อมของผู้รู้)
เมื่อเห็นและรู้แจ้งสัจธรรมในอนิจจัง ทุกขัง อนัตตาด้วยใจตนเองแล้ว อวิชชา คือ ความโง่ ที่หลงยึดถือในสิ่งที่ไม่อาจยึดถือได้มายาวนานก็ดับลง
สิ้นสงสัย ไม่ต้องถามใครอีกต่อไป
ใจจะปล่อยวางความหลงยึดมั่นถือมั่นของเขาเองโดยไม่ต้องบีบบังคับให้ปล่อยวาง
จะสิ้นหลงยึดถือทั้งในร่างกายและจิตใจของตนเองและผู้อื่น
เมื่อสิ้นหลงยึดถือ ก็สิ้นกิเลส ไม่มีผู้ทุกข์อีกต่อไป เรียกว่า “นิพพาน”
***** กายและจิต มันเป็นอะไร หรือ เป็นอย่างไรในปัจจุบันขณะ มันก็ต้องเป็นอย่างที่มันเป็น
เพราะ ไม่มีตัวตนของเราไปเป็นอะไรกับมัน
ความทุกข์ก็ไม่มี
***** ความทุกข์มี ก็เพราะมันเป็นอย่างนี้ มีตัวตนของเราไม่อยากให้มันเป็นอย่างนี้ แต่อยากให้มันเป็นอย่างนั้น
พอมันเป็นอย่างนั้น ก็ไม่อยากให้มันเป็นอย่างนั้น แต่อยากให้มันเป็นอย่างนี้
ผู้ถาม : ขอบพระคุณที่เมตตา หนูเข้าใจแล้วคะ
หนูกราบขอบพระคุณอาจารย์หลวงตาที่เมตตาสั่งสอนมาโดยตลอด ขอกราบเเทบเท้าอาจารย์หมดหัวใจ..
ที่เมตตาสั่งสอนเด็กพิเศษที่ตอบก็ไม่ได้ ถามก็ไม่ได้ อาจารย์เมตตาสอนทางตรงผ่านทางจิตเลย หนูเข้าใจแบบนั้นมาโดยตลอด
หากกรรมใดที่หนูเคยดื้อ ไม่เชื่อฟัง ทั้งทางกาย วาจา ใจ ตั้งแต่อดีตชาติถึงปัจจุบัน ขออาจารย์โปรดเมตตาอภัยงดโทษในความไม่รู้เท่าทันความโง่เขลาเพื่อไม่ให้โทษบาปเวรกรรม
หลวงตา : สาธุ ให้อโหสิกรรมทั้งหมด
ปุจฉาวิสัชนาเมื่อวันที่ 22 กุมภาพันธ์ 2563