ผู้ถาม : กราบเรียนหลวงตาครับ ผมมาเข้าใจว่า สติของพระอริยเจ้าที่สมบูรณ์นั้น คือ การที่ท่านไม่เคยลืมความจริงว่าทุกสิ่งที่ปรากฏ ไม่ว่าจะเป็นรูปธรรมหรือนามธรรม เป็นเพียงสิ่งสมมุติทั้งหมดทั้งสิ้น ไม่ใช่สติที่คอยไประลึกรู้ สิ่งต่างๆ ได้ ตลอดเวลา
เมื่อเข้าใจดังนี้ ท่านจึงไม่ไปอะไรกับอะไรทั้งหมดทั้งสิ้นครับ
หลวงตา : พระอริยะ ท่านอยู่กับรู้ว่าสิ้นผู้เสวย หรือ สิ้นผู้ยึดมั่นถือมั่น สิ้นกิเลส พ้นทุกข์ถาวร ภพนี้เป็นชาติสุดท้าย ภพใหม่ไม่มี
ผู้ถาม : กราบขอบพระคุณหลวงตาครับ ผมเข้าใจแล้วครับ ที่ผมกล่าวมายังมีเราไปเข้าใจว่าทุกสิ่งทุกอย่างเป็นสิ่งสมมุติอยู่ ยังมีเราไม่อะไรกับอะไรอยู่ สติปัญญาที่แท้จริงคือไม่มีเรา
ปุจฉาวิสัชชนาเมื่อวันที่ 17 ธันวาคม 2563