ผู้ถาม : กราบนมัสการหลวงตาเจ้าค่ะ อัพเดทการบ้านวันนี้เจ้าค่ะ มีลักษณะทุกข์สั่นไหวที่อกถี่ยิบตั้งแต่ยังไม่ลืมตาตื่น (เคยเป็นอย่างนี้บ่อยครั้งและหลายปีแล้ว) แต่ครั้งนี้มากกว่าที่เคย เห็นและวาง ๆๆๆๆๆๆๆ สภาพทุกข์ทางกายเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ เหมือนทุกข์ถอยห่างออกไปไกลจากเดิมที่เห็นอยู่มาก ๆ ใจที่เห็นกับทุกข์ทางกายที่เกิดอยู่คนละส่วน พร้อมกับจิตที่เกิดดับตามทวารต่าง ๆ ก็ห่างออกไป ขันธ์นี้มีสภาพทุกข์ของมัน คนละส่วนกับใจ แต่ใจที่เห็นครั้งนี้คล้าย ๆ จรวดค่อย ๆ พุ่งห่างออกไปไกล ... แค่รู้เท่านั้น มันวางของมันเอง เห็นสภาพทุกข์ของขันธ์ที่เกิดดับของมันอย่างนั้น ทำงานของมันเอง ทุกข์ของขันธ์เหมือนแค่สภาพอะไรสักอย่างที่ไม่ใช่ทุกข์ แต่มันก็คือทุกข์แต่ก็ไม่ใช่ ซึ่งก็ตีเป็นสังขารหมดเพราะยังเกิดดับอยู่เจ้าค่ะ และเมื่อใดไม่รู้นั่นคือหลงมีกูในขันธ์ หลงในสังขารทั้งนั้น กราบองค์หลวงตาชี้แนะเจ้าค่ะ
หลวงตา : เห็นอย่างนั้น นั่นแหละ เห็นแล้ว เห็นอีก ... เห็นแล้ว ... เห็นอีก ... แต่ทุกอาการหรืออารมณ์ที่ถูกรู้ และผู้รู้ทุกขณะปัจจุบัน ล้วนเป็นสังขารปรุงแต่ง ไม่มีผู้เข้าไปยึดมั่นถือมั่น ว่าเป็นเราเป็นตัวเราเป็นของเรา และไม่ยึดถือว่าตัวเราเป็นผู้รู้หรือผู้รู้เป็นตัวเรา
ปุจฉาวิสัชนาธรรมเมื่อวันที่ 13 พฤศจิกายน 2560
