ผู้ถาม : กราบนมัสการหลวงตาครับ ผมฟังเรื่อง กายเนื้อกายจิตเป็นของตาย อย่าอยู่กับของตาย แล้วมีท่านหนึ่งอธิบายว่าความจริงตัวเราไม่มีอยู่จริง เราจึงไม่จำเป็นต้องหาวิธีการต่าง ๆ ไปทำลายมัน โดนใจผมมากครับ ความจริงที่ผ่านมาผมก็เป็นคนหนึ่งที่พยายามหาวิธีทำลายตัวตนตลอดมา ผมเข้าใจว่าการเห็นจิต การดูจิตนั่นก็เป็นอุบายหนึ่งในการวางตัวตน เมื่อเราเข้าใจแล้วว่าความจริงตัวเราไม่มีอยู่จริง ทั้งสังขารและวิสังขารไม่ใช่เราทั้งสิ้น ก็ไม่มีสิ่งใดที่จะไปเอาทั้งสิ้น ไม่มีแม้แต่จะไปเอาวิสังขารหรือนิพพาน ทุกวันที่กายนี้ยังมีชีวิตอยู่เราเพียงแต่รู้มัน เห็นมัน มันจะเกิดอาการอย่างใดเกิดขึ้นในกายเนื้อหรือจิตก็เพียงแต่รู้มัน เห็นมัน อยู่กับมันไปตามปกติธรรมดาเท่านั้นเอง ผมเข้าใจถูกต้องไหมครับหลวงตา
ผมจะต้องทำอะไรเพิ่มเติมอีกไหมครับหลวงตา ผมคิดว่าไม่จำเป็นต้องเพิ่มหรือลดไปอีกแล้วครับ แต่เพื่อความมั่นใจครับหลวงตา
หลวงตา : ถูกต้องแล้ว สังขารกายเนื้อ สังขารกายจิต และผู้รู้ (วิสังขาร) คงทำหน้าที่ของเขาตามปกติธรรมชาติ ไม่มีอะไรยึดถืออะไร ไม่มีตัวตนของเรายึดถืออะไร ธรรมชาติคงดำเนินไปตามปกติ จนกว่าสิ้นสังขาร ก็จะมีแต่วิสังขารเท่านั้น
ผู้ถาม : ผมเข้าใจแล้วครับหลวงตา
ปุจฉาวิสัชนาธรรมเมื่อวันที่ 9 มิถุนายน 2560
