ผู้ถาม : ขอเรียนถามค่ะ ทำอย่างไร ให้สติมีกำลังคะ
หลวงตา : สติจะมีกำลังได้ จะต้องฝึกอย่างหนักเหมือนกับนักกีฬาจะชิงแชมป์โลก โดยฝึกให้ มี "สติ" คือความรู้สึกตัวตลอดเวลา ถ้าขาดสติหลงเหม่อ เผลอ เพลินติดไปกับอะไร หรือหลงหมกมุ่นครุ่นคิด หลงพยายามทำอะไรให้เป็นอะไร หลงไปสะกดจิตให้นิ่งเฉย ก็ต้องมี "สติ" รู้สึกตัวขึ้นมาทุกครั้ง รู้สึกตัวได้แป๊บเดียว จะหลงใหม่อีก ก็มีสติรู้สึกตัวขึ้นมาอีก จนสามารถจดจำหน้าตาลักษณะอาการหลงได้ และจำหน้าตาลักษณะอาการรู้สึกตัวได้ ฝึกอย่างหนักอย่างต่อเนื่องไม่ขาดสาย ก็จะขาดสติหลงเหม่อเผลอเพลิน หลงหมกมุ่นครุ่นคิด หลงพยายามทำอะไรให้เป็นอะไร หรือหลงสะกดจิตให้นิ่งเฉยน้อยลงไปเรื่อยๆ
ในทางกลับกัน ก็จะมีสติรู้สึกตัวมากขึ้นเรื่อยๆ จนกว่าจะสิ้นหลง มีแต่สติรู้สึกตัวหรือรู้ตัวตลอดเวลาจนเป็นปกตินิสัย แล้วความรู้สึกตัวที่ต้องเพียรระวังรักษาไว้ก็จะหายไป เหลือแต่ "รู้" ที่รู้ว่าสิ้นหลงแล้ว เป็นผู้รู้ (รู้ว่าสิ้นหลงแล้ว) เป็นผู้ตื่น (ตื่นจากความหลงคืออวิชชา) เป็นผู้เบิกบาน (ไม่หลงติดไปกับอะไรให้เป็นกิเลสเครื่องเศร้าหมองอีกต่อไป) เรียกว่า เป็น "พุทโธ" หรือ "พุทธะ"
ปุจฉาวิสัชนาธรรมเมื่อวันที่ 12 พฤษภาคม 2560