ผู้ถาม : กราบเรียนหลวงตาที่เคารพอย่างสูง กลางดึกราวตีหนึ่ง ขณะผมนั่งภาวนาราว 90 นาที รำลึกได้ถึงความเกิดขึ้นและดับไปของความคิดต่าง ๆ ที่ผ่านเข้ามาในจิตตลอดเวลา พร้อมกับเสียงหลวงตาที่ว่า "เกิดเองดับเอง" เกือบตลอดเวลา 90 นาทีเช่นกัน มีเสียงเพลงสลับบ้างบางช่วงเล็กน้อย พร้อมกันนั้น มีเสียง "วิ้ง ๆ" แหลมสูงดังมากในหัว ในจิตสงบ เงียบ วังเวง และมีแต่ความมืด ได้ยินแต่เสียงฝนที่ตกอยู่ภายนอก ผมสัมผัสได้ในใจถึงความสงบ ภาวะเช่นนี้เกิดบ่อยมากในระยะหลังๆ นี้ แม้ขณะที่พิมพ์อยู่ ก็มีเสียงวิ้งๆ ดังมากในหัว พร้อมกับความรู้สึกสงบ สงัด คล้ายอยู่กลางสวนป่า ขอคำชี้แนะจากหลวงตาครับ
หลวงตา : ให้สังเกตดี ๆ จะเห็นว่าในความสงบเงียบนั้น มีตัวเราคิดตรึกตรองอยู่ตลอดเวลา
ให้สักแต่ว่ารู้ สักแต่ว่าเห็น
ไม่หลงเป็นผู้คิดตรึกตรองนั้น คือ ไม่หลงยึดถือว่าผู้คิดตรึกตรองเป็นเรา ตัวเรา หรือ ตัวตนของเรา
ไม่ติด ไม่ยึด ไม่แวะ ไม่พัก ไม่ติดกับอะไรเลย ผ่านตลอด ผ่านตลอด
ไปให้สุด ขุดให้ถึง
จนถึงความไม่เกิด ไม่ดับ หรือ ที่ไม่เกิด ไม่ดับ
แม้พบแล้ว ก็ไม่ติด ไม่ยึดอีก
ปุจฉาวิสัชนาธรรมเมื่อวันที่ 21 ตุลาคม 2561