ผู้ถาม : ขอน้อมนมัสการหลวงตาด้วยเศียรเกล้าเจ้าค่ะ ลูกกราบขอโอกาสและขอความเมตตาองค์หลวงตาโปรดเมตตาสั่งสอนเจ้าค่ะ ลูกขออนุญาตส่งการบ้านเจ้าค่ะ… ความไม่มีคือความไม่มีในความรู้ของจิตเจ้าค่ะ… เหตุเกิดของกรรม ของการเกิดทั้งหลาย เกิดจากการที่จิตเข้าไปเกาะ เข้าไปยึด เข้าไปมีความรู้ในสิ่งนั้น ๆ การเพียรปฏิบัติในเส้นทางขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าและขององค์หลวงตาไปจนพบจิตเกิดดับ จิตเปลี่ยนแปลง จิตเข้าไปจับ ไปปล่อย และการเข้าไปยึดของจิตนั้น นำมาซึ่งการพบการสร้างเหตุและการหลุดพ้นเจ้าค่ะ การถอนการตั้งในอารมณ์ ในเจตนา ในความปรารถนาต่าง ๆ แม้จะเป็นเพียงการได้เข้าไปรู้ การได้เข้าไปเห็น ไปสัมผัสเพียงชั่วขณะ คือการได้เข้าไปตั้งในอารมณ์ ในวิญญาณเจ้าค่ะ ซึ่งเป็นเหตุแห่งกรรม แห่งการยึดในขันธ์ทั้ง 5 ต่อเนื่อง ๆ ไปไม่จบเจ้าค่ะ จิตมีอยู่ กายมีอยู่ ธรรมชาติมีอยู่ แต่การไร้ซึ่งการตั้งของสิ่งทั้งปวง รวมถึงการเข้าไปมีความรู้แห่งธรรมะด้วยเช่นกัน ความไม่มีในความรู้ ไม่มีที่ตั้งในสิ่งใด การไม่เข้าไปเป็นอะไรรู้อะไร สิ่งนั้นจึงไม่มีเจ้าค่ะ..... ขอหลวงตาโปรดเมตตาในความเขลาของลูกด้วยเจ้าค่ะ ขอนอบน้อมถวายกุศลจากความเพียรภาวนานี้แด่องค์หลวงตาด้วยสำนึกในพระคุณและความเคารพอย่างที่สุดเจ้าค่ะ
หลวงตา : มันเป็น “ปัจจัตตัง” เจ้าตัวจะรู้ได้ด้วยตนเอง คือ
***** อยู่ในความรู้แก่ใจ ***** ว่าทุกปัจจุบันขณะ มีเพียงธรรมชาติ ที่เป็น “สังขาร” คือ สิ่งที่มี ที่ปรากฏ ที่ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา ..... และ “วิสังขาร” คือ สิ่งที่ไม่มีอะไรปรากฏ ไม่อยู่ภายใต้กฎไตรลักษณ์
.... ซึ่งธรรมชาตินั้น ***** ไม่มีผู้ยึดมั่นถือมั่น *****
ปุจฉาวิสัชชนาธรรมเมื่อวันที่ 5 พฤศจิกายน 2561
