ผู้ถาม : กราบนมัสการหลวงตาด้วยความเคารพอย่างสูงด้วยเศียรเกล้าเจ้าค่ะ กราบขอบพระคุณความเมตตาของหลวงตาที่นำธรรมของหลวงตามหาบัว “ต่อมผู้รู้คืออวิชชา” มาสอนและขยายความรู้ความเข้าใจให้ละเอียดมากขึ้น ลูกเคยอ่านก่อนหน้านี้แต่ไม่ถึงใจเท่าตอนนี้ที่กลับมาอ่านอีกครั้ง ถ้าไม่มีหลวงตาคอยชี้แนะก็คงไม่เข้าใจละเอียดขนาดนี้เจ้าค่ะ เมื่อวานไปงานศพก็เห็นและเข้าใจว่าสังขารวิบากที่มาใช้กรรมมันจบไปแล้ว 1 ชาติ สิ่งที่หลวงตาเมตตาเอาธรรมมาสอนคือให้ทุกคนตัดวงจรภพ ชาติในจิตทุกปัจจุบันขณะให้ขาด สิ้นภพสิ้นชาติพ้นทุกข์ตลอดอนันตกาล โดยวางผู้รู้ ผู้เห็นผู้เข้าใจและตัวผู้ปล่อยวางทุกขณะ เพราะเข้าใจด้วยใจว่าทุกอย่างล้วนเป็นสังขารที่เกิดขึ้น ตั้งอยู่และดับไป ความยากก็คือเราไม่สามารถรู้เท่าทันอวิชชาที่ละเอียดได้ด้วยตัวเอง ขอโอกาสหลวงตาเมตตาชี้แนะด้วยเจ้าค่ะ
หลวงตา : หลงเอา “จิตตสังขาร” ที่รู้ ที่เข้าใจนี้ และมีความอิ่มเอิบ ยินดีพอใจกับความรู้ ความเข้าใจนี้ และที่กำลังสงสัยนี้ มาเป็นเรา หรือเราเป็นสิ่งนี้ มันเป็น “อวิชชา” คือ มีจุดหรือต่อมผู้รู้ โดยหลงยึดถือต่อมผู้รู้ ผู้เข้าใจนี้ด้วย
ต้องเห็นว่าเป็นสังขารทั้งหมด และเป็นเพียงปรากฏการณ์ธรรมชาติ ไม่มีใครเป็นเจ้าของ
ปุจฉาวิสัชนาเมื่อวันที่ 23 พฤษภาคม 2561
