ผู้ถาม : กราบนมัสการหลวงตาด้วยใจเคารพนอบน้อมเจ้าค่ะ ขอโอกาสกราบเรียนถามหลวงตาเจ้าค่ะ สืบเนื่องจากครั้งที่แล้วที่ได้ไปกราบหลวงตาที่บ้านบางบอน แล้วหลวงตาบอกว่าขณะที่คุยกับหลวงตา ยังแอบกระทำอะไรอยู่ในใจ และได้ตอบหลวงตาไปว่าเค้าทำของเค้าเอง หลวงตาบอกว่าเป็นอวิชชาที่ไม่รู้ตัวเองว่าแอบทำอะไรอยู่ในใจ จริงๆ ตอนนั้นก็รู้สึกตัวอยู่นะเจ้าคะ ว่ามันมีอะไรหนักๆ ทึบๆ อยู่ในใจนิดนึง แต่ก็หยุดเค้าไม่ได้เพราะถ้าพยายามไปหยุดเค้าก็มีเราไปพยายามอีก ก็เลยได้แต่รู้สึกว่ามีการกระทำอะไรบางอย่างอยู่ในใจ แต่ตอนนั้นยังไม่รู้สาเหตุของอาการนั้นเท่านั้น แบบนี้เราควรรู้ลึกไปถึงต้นเหตุที่ทำให้เกิดอาการกระทำ หรือแค่เห็นว่าอาการทึบๆ หนักๆ ในใจก็เป็นแค่สังขารปรุงแต่งเท่านั้นเจ้าคะ กราบ กราบ กราบแทบเท้าหลวงตา พ่อแม่ครูอาจารย์ที่เมตตาสั่งสอนเจ้าค่ะ
หลวงตา : ตัวเราไม่มี ไม่มีตัวตนของเรามาตั้งแต่แรก แต่ทำไมยังมีความพยายาม เพื่อตัวเรา เมื่อตัวตนของเราไม่มี ดังนั้น อาการเขาจะเป็นอย่างไร ก็ไม่ใช่ตัวเราเป็น ทุกอาการ หากไม่หลงคิดปรุงแต่งเอามาเป็นตัวตนของเรา เขาก็เป็นเพียงปรากฏการณ์ตามธรรมชาติ เหมือนฟ้าแลบ ฟ้าร้อง ฟ้าผ่า ไม่ได้เป็น “อวิชชา”
ปุจฉาวิสัชนาธรรมเมื่อวันที่ 30 มีนาคม 2561
