ผู้ถาม : กราบนมัสการค่ะหลวงตา หนูติดตามเป็นแฟนพันธุ์แท้ของหลวงตาทางยูทูปและทางไลน์ ไม่เคยพบหลวงตามาก่อน หนูขอส่งการบ้านเจ้าค่ะ เมื่อไม่กี่วันก่อนขณะที่หนูกำลังเดินจงกรมอยู่ หูก็ไปได้ยินเสียงหนึ่งเกิดขึ้น ในขณะฉับพลันนั้นหนูก็เห็นการทำงานวิญญาณขันธ์ขึ้นมา ว่ามีตัวไปได้ยิน แล้วปรุงว่าเสียงอะไร แล้วก็มีอีกตัวมารับรู้การประมวลผลนั้นทันที และในขณะเดียวกันนั้นก็มีเสียงหลวงตาขึ้นมาว่ารับรู้แล้วก็ผ่านไป ไม่อะไรกับมัน ตอนนั้นก็ไม่คิดอะไรเจ้าค่ะ ก็เดินต่อไป แต่มาวันนี้มานั่งพิจารณากลับก็แจ้งแก่ใจขึ้นมาว่าถ้าเรารับรู้ทางอายตนะอื่นๆ โดยเฉพาะทางใจแบบนั้น เมื่อมีทุกข์ ใจเราก็จะไม่ทุกข์ไปด้วย มันก็จะแค่รู้ว่าทุกข์ เดี๋ยวมันก็ผ่านไป กราบในความเมตตาของหลวงตาค่ะ
หลวงตา : ถ้าแค่รับรู้ทางอายตนะ ทุกปัจจุบันขณะ ไม่ไปอะไรกับมัน ก็เท่ากับ ไม่มี “อวิชชา” คือ ไม่มีตัวตน ไม่มีเรา ไม่มีตัวเรา ไม่มีของของเรา ไป มีตัณหาต่อสิ่งที่กระทบในปัจจุบันขณะนั้นๆ ก็จะไม่มีอุปาทาน
สรุปแล้ว ทุกปัจจุบันขณะที่มีการกระทบกันของอายตนะภายในกับภายนอก ถ้าไม่ไปอะไรกับอารมณ์หรือสิ่งที่มากระทบ ก็จะไม่มีผู้รองรับ ผู้เสวย หรือ ผู้ยึดถือต่อสิ่งที่มากระทบในปัจจุบันขณะนั้น หรือไม่มีกิเลสต่อสิ่งนั้น ผู้ทุกข์ก็จะไม่มี
ปุจฉาวิสัชนาธรรมเมื่อวันที่ 20 มีนาคม 2561
