ผู้ถาม : มันยังหาคำตอบไม่ได้เลยเจ้าค่ะ ว่ามันจะปฏิบัติอย่างไร จะอยู่อย่างไรเจ้าค่ะ ทำไมมันไม่มีอะไรที่เป็นที่ตั้งให้ตัวมันอยู่ได้สักอย่างเลย และไม่รู้ด้วยว่าตัวมันคือตัวไหน เหมือนตัวเรา แต่เหมือนไม่ใช่ตัวเรา เหมือนมันมองหาอะไรสักอย่างเพื่อยึดมันไว้ แต่หายังไม่เจอ เหมือนทรมานข้างในแต่ก็ไม่ใช่ตัวเราทรมานเจ้าค่ะ ที่สังขารมันหงุดหงิดอยู่ตอนนี้ คือเหมือนมันรู้ แต่ไม่รู้เรื่องอะไรที่จะถ่ายทอดออกมาเป็นภาษา ออกมาเป็นฉากๆ เหมือนทุกที แบบว่า มันเป็นอะไรของมันวะ แบบนี้น่ะเจ้าค่ะ แต่ก็ทำอะไรไม่ได้อยู่ดี
หลวงตา : ไอ้ที่มันเป็นทั้งหมดนั้น มันไม่ใช่เราเป็น มันสังขารปรุงแต่งทั้งนั้น เรา ตัวเรา หรือ ของเราไม่มี แล้วทำไมจึงพยายามหาที่อยู่ให้ตัวเรา หรือให้จิตใจของเราเล่า มันเป็นอย่างไรก็ปล่อยให้มันเป็นอย่างนั้น ไม่มีผู้ยึดถือ ก็ไม่มีผู้ทุกข์
ปุจฉาวิสัชนาธรรมเมื่อวันที่ 19 มีนาคม 2561
