ผู้ถาม : กราบขอโอกาสเจ้าค่ะ จากไฟล์เสียง "สิ้นตัวตนของผู้เดินทาง"
เราพยายามหาหนทางให้ตัวเราจะไปต่อให้ได้ เหมือนทางมันตัน การปฏิบัติก็เริ่มงง สับสน จะไปยังไง เราหาทางให้ตัวเราไป
ถ้าข้างหน้าก็ไม่มีที่หมาย
เพราะนิพพานไม่มีที่หมาย
ตัวเราที่ต้นทาง เป็นผู้รู้ก็ไม่มีตัวตน
ต้นทางก็ไม่มี ปลายทางก็ไม่มี
ไม่มีทั้งต้นทาง ไม่มีทั้งปลายทาง
ดังนั้นผู้หาหนทางก็ไม่มี
ตัวเราไม่มีมาแต่แรก
มีแต่ธาตุ ขันธ์ อายตนะเขาทำงานร่วมกัน
เมื่อเราพยายามจะเอาตัวเราไปถึง ไปเป็นให้ได้
มันก็เลยเป็นอวิชชา ตัณหา อุปาทาน ก็เลยตื้อมึน
ธรรมชาติตัวตนไม่มี
ต้นทางไม่มีผู้เดินทาง
ปลายทางนิพพานก็ไม่มีที่หมาย ไม่มีเป้าหมายให้หมายได้ ไม่มีสัญลักษณ์
นิพพานคือสิ้นความเป็นตัวตนที่เดินทาง
คือไม่มี "ตัวเรา" ที่เป็นอวิชชา นั่นเอง
สุดท้าย ... ต้นทางก็ไม่มี
ปลายทางก็ไม่มี ทางนั้นเองก็ไม่มี
ทุกอย่างรวมลงที่ใจ
ไร้ผู้เดินทาง ไร้เป้าหมาย ไร้ทางที่เดิน
มารวมลงที่ "ใจ" ที่สิ้นความมีตัวตน
สิ้นความปรุงแต่ง
เป็นธรรมชาติของใจที่เป็นวิสังขาร
เป็นอสังขตธาตุ หรืออสังขตธรรม
เป็น "ธาตุ" ที่ไม่ปรุงแต่ง
หนังสือจบซะที... เริ่มต้นที่
หน้าปก... มีรูปวงกลมสีขาว สว่างข้างใน
มีคนกำลังเดินทาง
มีเงาของคนเดินทางติดตามตัวเองไป
ไปแสวงหาแสงสว่างคือนิพพาน
วงนี้ก็คือวงจรปฏิจจสมุปบาท
หรือวงเพื่อความปรารถนาจะออกจากทุกข์
ดิ้นรนแสวงหาแสงสว่างข้างหน้า
แสวงหาทางออกจากทุกข์
ก็หลงเงา หลงมายาของตัวเองเรื่อยไป
เมื่อมีผู้เดินทาง เริ่มต้นเดินทางออกไปแสวงหา
ให้หลุดพ้นจากวงจรปฏิจจสมุปบาท
คือไปหาแสงสว่างข้างหน้าให้พ้นทุกข์
ก็เลยบอกทางพ้นทุกข์ไว้ในหนังสือนี่
ตัวหนังสือในแต่ละหน้าคือบอกทางเดิน
สุดท้าย … จบทางเดิน ... เหลืออะไร ?
ปกสุดท้ายของหนังสือจบซะที ... คือสิ่งที่ค้นพบ
อะไรหายไป?... ผู้เดินทางหายไป
นี่สำคัญที่สุดแล้ว ... เมื่อผู้เดินทางหายไป
ผู้ที่ถูกวงจรปฏิจจสมุปบาท ที่ถูกการเวียนว่ายตายเกิดครอบไว้ … ก็หายไปด้วย
ทางที่เดินทางไปหาแสงสว่าง … ก็ไม่มี
ทุกอย่างก็หายไป แล้วก็มาจบที่ใจที่ว่างเปล่า ...
ที่ไม่มีแม้แต่ตัวจิตตัวใจ ไม่มีแม้แต่ตัวตน ไม่มีแม้แต่ผู้เดินทาง ไม่มีแม้แต่ปลายทาง ไม่มีแม้แต่ทางที่เดิน
อริยมรรค อริยผลมารวมลงที่ "ใจ" นี้
- แค่นี้แหละ -
สาธุ … ธรรมถึงใจจากพ่อแม่ครูอาจารย์เจ้าค่ะ
ปุจฉาวิสัชนาเมื่อวันที่ 26 มิถุนายน 2561