ผู้ถาม : หลวงตาคะ ไฟล์ “ผู้ให้ที่แท้จริง” ทำให้ได้เห็นถึงความเมตตาไม่มีที่สุดไม่มีประมาณของพ่อแม่ครูอาจารย์ที่ไม่หวังสิ่งใดตอบแทนจริงๆ นะคะหลวงตา เลยทำให้ได้ย้อนกลับมาเห็นว่า “ใจที่ยิ่งใหญ่” ของความเป็นผู้ให้นั้น คือ ให้โดยไม่หวังแม้สิ่งใดตอบแทน นั่นจึงเป็น “การให้ที่แท้จริง”
การได้มีโอกาสได้ช่วยงานหลวงตาบ้างตั้งแต่งานหนังสือ จนถึงปัจจุบันนั้น มองเห็นได้ว่าแท้จริงเริ่มต้นด้วยความเสียสละ (แบบแอบหวังผลตอบแทนในใจ มีตัวเราที่อยากจะได้อะไรจากการช่วยงานหลวงตา จะได้บุญกุศล ได้ความสุขใจ ได้ความรู้เพิ่ม ได้รับความเมตตาจากหลวงตาฯลฯ)
ทั้งหมดเหล่านั้นแอบมี “ตัวเราตัวใหญ่มาก” เป็นเบื้องหลังทั้งสิ้น เวลาผ่านมาจนถึงวันนี้ สิ่งที่ได้เรียนรู้จากหลวงตาที่เป็นต้นแบบที่ “ทำให้ดู” ถึงความเป็นผู้ให้ที่แท้จริง ทำให้ใจเริ่มน้อมลงมากขึ้น การจะทำอะไรเพื่อให้ตัวเรา “ได้รับผล” อะไร ให้ตัวเรา “ดีกว่าใคร” ยึด “ความคิดความเห็นของเรา” เริ่มลดลงเรื่อยๆ
หลวงตาเคยพูดถึงว่า ในหลวงรัชกาลที่ 9 ท่านให้ “ปิดทองหลังพระ” สิ่งนี้คงเป็นกุศโลบายของการลดตัวตน ลดทิฏฐิมานะ ลดอัตตาตัวตน ว่า เราเก่ง เราแน่ เราดีกว่าใคร ให้หมดลงไป
ขอกราบถวายชีวิตทั้งหมดนี้ เป็นทาสพระพุทธเจ้า เป็นทาสพระธรรม เป็นทาสพระอริยสงฆ์ เป็นทาสของหลวงตาพ่อแม่ครูอาจารย์
จากนี้จะขอเสียสละความมีตัวตนทั้งหมด เป็นเพียงผู้ปิดทองหลังพระ รับใช้งานพระศาสนา ช่วยงานหลวงตา (เท่าที่ความสามารถจะกระทำได้) จนกว่าชีวิตนี้จะหาไม่
ขอถวายความนอบน้อมแด่องค์หลวงตาพ่อแม่ครูอาจารย์ด้วยเศียรเกล้าค่ะ
หลวงตา : สาธุ สาธุ สาธุ
“ใจที่เป็นผู้ให้ โดยไม่หวังสิ่งตอบแทน....
ยิ่งใหญ่เหนือความยิ่งใหญ่”
ปุจฉาวิสัชนาเมื่อวันที่ 3 กรกฎาคม 2561