ผู้ถาม : กราบนมัสการหลวงตาเจ้าค่ะ หลวงตาบอกว่า หนูมีอารมณ์อยากนิพพาน เมื่อไหร่จะนิพพานสักที แล้วหนูบอกว่าหนูไม่เห็นตัวนี้ แต่พอหนูกลับมาแล้วหนูเพิ่งจะนึกออกว่า ช่วงหลังมานี้ หนูมีอารมณ์เบื่อหน่ายขันธ์ 5 รู้สึกว่าโลกนี้ไม่มีอะไรที่จะรัดใจไว้ได้เลย เห็นแต่เกิดดับ เกิดดับ มันเลยเบื่อหน่ายและพร้อมที่จะตาย รู้สึกแต่ว่าถ้าตายนี่คือจบ หมดภาระ ไม่มีความคิดว่าตายแล้วไปไหน
ซึ่งแต่ก่อนเคยมีความคิดว่าถ้าเรายังไม่นิพพานแล้วตายก่อน จะทำอย่างไร ก็เลยกลัว ไม่ได้กลัวตายนะคะแต่กลัวที่จะต้องกลับมาเกิดแล้วเกิดอีกซ้ำซาก เพราะเข็ดกับสังสารวัฏนี้ เลยต้องการแต่นิพพานอย่างเดียว แล้วมันก็เป็นทุกข์เพราะอยากนิพพาน
แต่ช่วงหลังมานี้ พอรู้จักกับจิตธรรมชาติที่เขาเป็นของเขาเอง ความกลัวนั้นก็หายไป แต่กลับเป็นความรู้สึกว่าถ้าตายก็จะหมดภาระกับขันธ์ 5 นี้สักที อย่างที่บอกหลวงตาข้างบนนั้นไปแล้วค่ะ
นี่ใช่ไหมคะที่หลวงตาบอกว่าหนูมีตัวเองอยากนิพพานลึก ๆ หนูเพิ่งจะตระหนักนี่แหละค่ะ เพราะตอนนั้นที่ตอบไปยังไม่ได้นึกถึงตัวนี้ที่เป็นในช่วงหลัง ๆ แต่ก็ไม่ได้ทุกข์อะไรกับอารมณ์นี้เหมือนเมื่อก่อน รู้แต่ว่ามันมีมาแล้วก็หายไป ไม่ได้จมอยู่กับมัน เมื่อก่อนพอมีอารมณ์อยากนิพพานมันทุกข์มาก แต่ตอนนี้มันไม่ทุกข์อย่างนั้นเลยทำให้มองไม่เห็น เห็นแต่ว่าพร้อมที่จะจากสละเรือลำนี้ทันทีถ้าโอกาสมาถึง ที่อยู่ทุกวันนี้ได้เพราะมีแต่คำว่าหน้าที่อะไรบางอย่างค้ำคออยู่
ขอหลวงตาโปรดเมตตาชี้แนะด้วยเจ้าค่ะ
หลวงตา : สาธุ ตอนชี้ขณะจิตที่หลงยึดถือ ส่วนใหญ่จะไม่เห็นตามที่ชี้ให้ จะมามีปัญญารู้แจ้ง หรือ รู้เห็นในภายหลัง
รู้เห็นและปล่อยวางสังขาร จนถึง “ผู้รู้” ทุกปัจจุบันขณะ จึง พบ “ใจหรือจิตเดิมแท้” ที่ไม่สังขาร หรือ วิสังขาร ที่เป็นความว่างเปล่าเป็นหนึ่งเดียวกับความว่างของธรรมชาติหรือจักรวาล
แต่ถ้ามีตัวตนของผู้หลงยึดถือผู้รู้ หลงยึดถือสังขาร หรือ หลงยึดถือใจหรือจิตเดิมแท้ ที่เป็นความว่างเปล่าเป็นหนึ่งเดียวกับธรรมชาติของจักรวาล ก็จะมีอวิชชา ตัณหา อุปาทาน ให้เป็นภพ ชาติ และความทุกข์
ไม่มีผู้หลงยึดถือสังขาร และ วิสังขาร ใจหรือจิตเดิมแท้จะเป็นความว่างเปล่าเป็นหนึ่งเดียวกับธรรมชาติหรือจักรวาล
ไม่มีผู้หลงยึดถือใจหรือจิตเดิมแท้ ซึ่งเป็นความว่างเป็นหนึ่งเดียวกับความว่างของธรรมชาติหรือจักรวาล ก็ไม่มีผู้ทุกข์ (นิพพาน)
แต่ถ้ามีผู้หลงยึดถือนิพพาน ก็จะมีผู้ทุกข์ เพราะมีอวิชชา ตัณหา อุปาทาน จึงมีภพ ชาติ .. และความทุกข์ทั้งมวล
ไม่มีตัวตนของผู้หลงยึดถือนิพพาน คือ ไม่มีตัวตนของผู้อยากได้ อยากเอา อยากบรรลุ อยากถึง อยากเป็นนิพพาน ก็จะพ้นทุกข์ (นิพพาน)
ผู้ถาม : สาธุ … ขอบพระคุณอย่างหมดจิตหมดใจในความเมตตาของหลวงตาเจ้าค่ะ
ปุจฉาวิสัชนาเมื่อวันที่ 2 สิงหาคม 2561
