หลวงตาณรงศักดิ์ ขีณาลโย

ผู้ถาม : นมัสการค่ะหลวงตา “อวิชชา” คือกาฝากของใจ ใช่ไหมคะหลวงตาคะ

หลวงตา : “อวิชชา” เปรียบเหมือนกาฝากของใจ 

แต่สัจธรรมความจริงแล้ว “ใจ” เป็นธาตุรู้ตามชาติที่ไม่มีรูปลักษณ์ ไม่มีอะไรปรากฏ จึงไม่มีอวิชชามาติดอยู่ที่ใจเป็นกาฝากได้จริง

ส่วน “อวิชชา” ก็เป็นเพียงมิจฉาทิฏฐิ หลงคิดปรุงแต่งยึดเป็นจริงว่า มีตัวเรา หรือ มีกายของเรา มีจิตหรือใจของเรา 

จิตอวิชชาจึงไม่ได้มีรูปลักษณ์ใดที่มีอยู่จริง  ดังนั้น จึงไม่มี “อวิชชา” เป็นกาฝากของใจอยู่จริง

ปุจฉาวิสัชชนาธรรมเมื่อวันที่ 18 มิถุนายน 2564