ผู้ถาม : กราบนมัสการหลวงตาเจ้าค่ะ หลังจากส่งการบ้านหลวงตาเมื่อวันที่ 2 ที่ผ่านมา
หลวงตาบอกว่า “ยังหลงมีตัวตนยึดมั่นความรู้สึกตัวในความว่าง” ศิษย์ก็นำคำสอนหลวงตามาพิจารณาทบทวนทันที เออ…เป็นอย่างที่หลวงตาพูดจริงๆ อิๆ เพราะความว่างเป็นสังขารนี่หว่า
จากนั้นเริ่มพิจารณาไปๆ ทั้งวัน ตอนเย็นเดินไปเก็บใบโหระพา สังขารมันปรุงก็รู้ว่าเขาปรุงอยู่ลึกๆ ธรรมมาบอกว่า “ตัวตนไม่ใช่เรานะ” ความรู้สึกนี้ศิษย์อธิบายไม่ได้เจ้าค่ะ รู้ว่าสังขารมันเกิดดับๆ ของมันไป ก็รู้เปล่าๆ แล้วก็หายไปๆ แบบไม่สนใจตรงนั้นอีก หมุนเวียนไปทั้งวัน
พอถึงเวลาทุ่มหนึ่ง หลวงตาเริ่มเทศน์ และเอวังฯ ประมาณสองทุ่มเศษ เลยไปจุดเทียนเพื่อสวดมนต์ แต่เป็นการสวดมนต์ที่ไม่เหมือนกับการสวดมนต์ทุกๆ ครั้งของการสวดมนต์ในชีวิตนี้มาก่อน เป็นการสวดแบบเป็นเองแบบช้าๆ แผ่ออกไปๆ พอสวดออกไปน้ำตาเริ่มไหลแฮะ…ก็รู้ว่าเขาปรุงละ
เวลาเปล่งเสียงสวดมนต์ร่างกายจะสะเทือนเป็นเหน็บออกทั่วตัวก็รู้ไปๆ ทิ้งไปเรื่อยๆ จนจบ
จากนั้นกราบระลึกถึงหลวงตาและดื่มน้ำมนต์เสร็จก็เริ่มสวดคำถอนอธิษฐาน ช่วงนี้เป็นหนักกว่าเก่าอีกพอสวดถึงหน้าที่ 3 ทั้งน้ำตา น้ำมูกไหลๆ... ก็รู้ๆ และหายไปๆ ทุกอย่างเงียบหายไปหมดแล้ว เริ่มสวดแผ่เมตตา พุทธัง เมตตัง จิตตัง มะมะ พุทธะ พุทธานุภาเวนะฯ ตอนนี้เขาสังขารแบบเงียบ/สงบ/เย็นและหายไปๆ
ทุกอย่างที่เล่าขานมานี้ เป็นอนิจจัง-ทุกขัง-อนัตตาไม่มีอะไรสักอย่าง หลังจากวันนั้นถึงตอนนี้ก็เห็นสังขารปรุงจบๆ ทั้งวันก็ปล่อยเขาเหมือนเขาผ่านมาให้เห็นแล้วก็ผ่านไปๆ ไม่ได้ทุกข์/สุขกับเขาเลย แต่รู้ว่าเป็นสังขารทุกข์สุขจากขันธ์นี้ มีเท่านี้จริงๆ จะไปเอาอะไรให้เป็นอะไรอีกละเพราะมันไม่มีอะไรสักอย่างเจ้าค่ะหลวงตา
กราบแทบเท้าหลวงตามาด้วยความเคารพอย่างสูงยิ่ง กราบสาธุ สาธุ สาธุ เจ้าค่ะ
หลวงตา : วันนี้ได้รับแจ้งข่าวสารแต่เรื่องคนตาย และ ความเป็นทุกข์ของคนที่อยู่ ทุกข์ทั้งกลัวว่าตัวเองจะตาย โดยเฉพาะกลัวติดไวรัส โควิด 19 ทุกข์เพราะพลัดพรากหรือจะพลัดพรากจากคนที่รักเป็นทุกข์ที่สุดในโลก
เกิดแล้วต้องมาแก่เจ็บตายพลัดพรากเป็นทุกข์
ไม่เกิดนั่นแหละ จึงไม่แก่ ไม่เจ็บ ไม่ตาย ไม่ทุกข์
ต้องสิ้นอวิชชา กิเลส ตัณหา อุปาทาน หรือ สิ้นยึดมั่นเป็นตัวเราของเรา จึงสิ้นเกิดตาย
จะสิ้นยึดมั่นได้ต้องเห็นด้วยใจ รู้ด้วยใจว่าสังขารไม่เที่ยง การเกิดของสังขารเป็นทุกข์ ธรรมทั้งปวง (ทั้งสังขารและวิสังขาร) เป็นอนัตตา ไม่ใช่อัตตาตัวตน
ปุจฉาวิสัชชนาธรรมเมื่อวันที่ 6 สิงหาคม 2564