ผู้ถาม : สิ้นสมมุติว่า "มีตัวเรา"
มันเป็นธรรมดา ธรรมชาติ ของทุกสรรพสิ่ง
เมื่อมีเหตุก็เกิด สิ้นเหตุก็ดับ ไม่มีเหตุเกิดก็ไม่มีดับ
สิ่งล้วนเปลี่ยนแปลง อยู่ท่ามกลางความไม่เกิดไม่ดับ
หลวงตา : สิ้นอวิชชา ตัณหา อุปาทาน คือ สิ้นหลงยึดมั่นถือมั่นขันธ์ห้า ซึ่งเป็นร่างกาย และ จิตใจ ว่าเป็นตัวตน เป็นเรา เป็นตัวเรา เป็นของเรา ซึ่งเป็นความเห็นผิด ซึ่งเป็นมิจฉาทิฏฐิเสียแล้ว ก็สิ้นกิเลส
พ้นทุกข์ (นิพพาน)
แม้ขันธ์ห้ายังไม่ตาย ทุกปัจจุบันขณะก็มีแต่สังขารที่เกิดขึ้นแล้วดับไปเป็นปกติตามธรรมชาติธรรมดา
โดยไม่มีผู้ไปมอง ไปดู ไปรู้ ไปเห็น ไปเป็น.....
แต่ก็รู้อยู่แก่ใจว่า สิ้นผู้เสวย สิ้นผู้ยึดมั่นถือมั่น (ทั้งสังขาร และวิสังขาร)
ธรรมชาติของสังขาร ก็มีอยู่อย่าง… เก้อ ๆ !!
ธรรมชาติของธาตรู้ ซึ่งเป็นวิสังขาร ก็ว่างเปล่าอย่าง… เก้อ ๆ !!
ครั้นสิ้นอายุขัย ธาตุขันธ์ตายแตกดับ ส่วนที่เป็นสังขาร หรือ ขันธ์ห้า คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ก็ดับสนิท
เหลือแต่ธาตุรู้บริสุทธิ์ตามธรรมชาติ เป็นอมตธาตุ อมตธรรม
(เพราะสิ้นตัวตนของผู้ยึดมั่นถือมั่นครอบครองเป็นเจ้าของ)
ปุจฉาวิสัชชนาเมื่อวันที่ 13 กันยายน 2562
