ผู้ถาม : ในโพสต์ “จิตคือพุทธะ” ไม่เข้าใจที่ว่า ... มัน “เปลี่ยนรูป” ตอบสนองต่อ “สิ่งแวดล้อม” ... มันเปลี่ยนอย่างไรคะ ยกตัวอย่างได้ไหม และถ้ามันไม่ “ติดเนื่อง” อยู่กับสิ่งใด ทำไมมันจะเปลี่ยนรูปตอบสนองต่อ “สิ่งแวดล้อม” หละคะ เข้าใจความไม่ติดเนื่องกับสิ่งใด แต่ไม่เข้าใจเรื่องการ “เปลี่ยนรูป” ค่ะ
หลวงตา : จิตหนึ่งเป็นเหมือนความว่างของธรรมชาติ ส่วนอาการของจิตก็แสดงอาการหรือปรากฏขึ้นมาจากความไม่มีอาการหรือความว่าง ซึ่งเปลี่ยนไปตามผัสสะที่มากระทบในขณะปัจจุบัน แล้วก็ดับกลับไปสู่ความไม่มีหรือความว่าง เหมือนต่อมน้ำก็เกิดมาจากพื้นนำ้แล้วดับกลับไปสู่พื้นน้ำตามเดิม ส่วนความว่างของจิตหนึ่ง ซึ่งเป็นจิตเดิมแท้ ย่อมไม่ติดเนื่องกับสิ่งใด
ปุจฉาวิสัชนาธรรมเมื่อวันที่ 16 สิงหาคม 2560