ผู้ถาม : กราบขอโอกาส รบกวนถามอีกประโยคค่ะ คือตลอดเช้านี้ได้ดูร่างกายค่อยๆ เน่า มีหนอนมากขึ้น เกิดคำถามว่า อ้าวแล้วจิตเจตสิกล่ะ จะทำอย่างไร ห่วงมัน ก็เลยตั้งใจคิดนำ ให้หนอนชอนไชอายตนะทั้งหมด หูตาจมูกลิ้น ร่างกาย เจ็บมาก เห็นก้อนเนื้อเน่ากองรวมกัน เหลือโครงกระดูกเอาใส่เตาเผา สุดท้ายยังมีผู้รู้อยู่ ถูกต้องหรือไม่คะ ถ้าวางผู้รู้จะเหลือใจที่เห็นเฉยๆ ใช่หรือไม่คะ แล้วโยมต้องไปดูสังขารปรุงแต่งอีกหรือไม่ หรือพิจารณาอสุภะไปเรื่อยๆ คะ กราบขอบพระคุณอย่างสูงค่ะ
หลวงตา : ให้ดูอสุภกรรมฐาน หรือมรณานุสติให้ต่อเนื่องไม่ขาดสาย จนกระทั่งใจปล่อยวางความหลงยึดมั่นถือมั่น จนรู้ได้ด้วยตนเอง แล้วจึงจะเห็นจิตเกิดดับในความว่างเปล่า ก็จะสิ้นหลงยึดมั่นถือมั่นจิตว่า จิตเป็นเรา เป็นตัวเรา หรือ เป็นตัวตนของเรา ก็จะไม่หลงยึดถือผิดๆ ไว้ในใจอีกว่า ในร่างกายของเรา มีจิตที่เป็นเรา เป็นตัวเรา หรือเป็นตัวตนของเรา หรือสิ้นความหลงว่าในร่างกายนี้มีตัวเราหรือตัวตนของเรา ถ้าพิจารณาร่างกายเห็นความสกปรกหรือความไม่เที่ยงชัดเจนในความรู้สึกอย่าเว้นวรรคไปดูจิตหรือปล่อยวางผู้รู้ เพราะมันปฏิบัติคนละอย่างกัน ถ้าทำทั้งสองอย่างกลับไปกลับมา มันจะเสื่อม มันจะไม่สามารถปล่อยวางความหลงยึดมั่นถือมั่นในกายหรือในจิตได้ แต่ทั้งนี้ ไม่ว่าจะปล่อยวางกายก่อนแล้วปล่อยวางจิต หรือปล่อยวางจิตเข้าถึงใจที่ไม่ปรุงแต่ง ก็สิ้นกิเลส พ้นจากทุกข์ได้เหมือนกัน คือสิ้นความหลงยึดมั่นถือมั่นว่าร่างกายและจิตใจเป็นเรา เป็นตัวเรา หรือเป็นตัวตนของเรา ก็จะไม่หลงว่ามีตัวเรา หรือ เอาตัวเราไปยึดถือสิ่งใดให้เป็นกิเลสและความทุกข์
ผู้ถาม : เข้าใจแล้วค่ะ แปลกใจมากค่ะว่าดูจิตมาตลอด ทำไมพลิกมาดูอสุภะได้โดยไม่ตั้งใจและดูได้แบบสบายๆ ด้วยค่ะ รบกวนธาตุขันธ์ของหลวงตามากแล้ว กราบขอขมาด้วยค่ะ และขอตั้งสัจจะอธิษฐานว่าจะพากเพียรจนสิ้นกิเลสในปัจจุบันนี้เดี๋ยวนี้ จะไม่ยอมให้พ่อแม่ครูอาจารย์ต้องเหนื่อยเปล่าอย่างแน่นอน
หลวงตา : สาธุ
ปุจฉาวิสัชนาธรรมเมื่อวันที่ 31 พฤษภาคม 2560