ผู้ถาม : การไม่ใช้สติปัญญาอะไรเช่นนั้น เป็นการปฏิบัติตามทางนี้อยู่แล้ว ทำไมจะต้องพูดถึงการบรรลุหรือการไม่บรรลุเช่นนี้อีกเล่า โดยการคิดถึงอะไรบางอย่าง เธอย่อมสร้างความมีอยู่ของตัวตนอย่างใดอย่างหนึ่งขึ้นมา และโดยการคิดถึงความไม่มีอะไร เธอย่อมสร้างความมีอยู่ของความไม่มีอะไรขึ้นมาอีกอย่างหนึ่ง ขอให้การคิดในทำนองที่ผิด ๆ เช่นนี้จงสูญสิ้นไปโดยเด็ดขาดเทอญ และจะไม่มีอะไรเหลืออยู่ให้เธอเที่ยวแสวงหาอีกต่อไป - ฮวงโป ค่ะ หนูชอบมาก ๆ เลยค่ะหลวงตา กราบสาธุค่ะ เหมือนการข้ามสังขารทั้งหมดและไม่ยึดวิสังขาร ไม่เหลืออะไรให้ข้าม ไม่มีอะไรต้องพูดกันอีกค่ะ
หลวงตา : มีตัวตน ตัวเราที่ไหนจะข้ามสังขาร และ ไม่ยึดวิสังขาร เลิกคิดจะข้าม เลิกคิดจะวาง เลิกคิดเรื่องยึดติดและหลุดพ้น มันทำให้หลงมีตัวตนของเธอขึ้นมา
ผู้ถาม : ค่ะ หลวงตา ไม่มีใครข้าม ไม่มีใครต้องวาง มีแต่ธรรมชาติเกิดดับ เกิดมาทางไหนก็ดับไปทางนั้น ไม่ต้องทำอะไรค่ะ
หลวงตา : สาธุ
ปุจฉาวิสัชนาธรรมเมื่อวันที่ 2 ตุลาคม 2561
