ผู้ถาม : กราบนมัสการแทบเท้า ขอโอกาสหลวงพ่อครับ หลวงพ่อครับ การที่จะกำหนดดูทุกข์หรือกำหนดเอาทุกข์ (ที่เกิดขึ้นกับตน) เป็นอารมณ์ของจิต ไม่ทราบว่าจะกำหนดอย่างไรหรือทำอย่างไรครับ กราบแทบเท้าหลวงพ่อด้วยเศียรเกล้าครับ
หลวงตา : คนและสัตว์ทั้งหลายต้องผัสสะหรือกระทบทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ ตลอดเวลา
ขณะใดกระทบแล้วถูกใจ หรือ ได้อย่างใจ ก็รู้สึกเป็นสุข (สุขเวทนา)
ขณะใดกระทบแล้วไม่ถูกใจ หรือ ไม่ได้อย่างใจ ก็รู้สึกเป็นทุกข์ (ทุกขเวทนา)
ขณะใดกระทบแล้ว ไม่ถึงกับถูกใจ หรือ ไม่ถูกใจ รู้สึกไม่ชัดเจนว่าเป็นสุขหรือทุกข์ ก็เป็นอทุกขมสุขเวทนา
ไม่หลงยึดถือว่าเราสุข เราทุกข์ หรือ ความสุข ความทุกข์นั้นเป็นของเรา เขาเป็นธรรมชาติ เดี๋ยวสุข เดี๋ยวทุกข์ หรือ รู้สึกไม่ชัดเจนว่าเป็นสุขหรือทุกข์
เมื่อไม่ยึดถือ ก็ไม่มีผู้ทุกข์
ปุจฉาวิสัชนาธรรมเมื่อวันที่ 27 พฤศจิกายน 2561
