ผู้ถาม : กราบถามหลวงตานะคะ เมื่อคืนฝันว่า มีท่านท้าวเวสสุวรรณมาถามว่า เห็นผู้รู้ตื่น รู้แจ้ง รู้เบิกบานไหม คำถามคือ อะไรคือผู้รู้ตื่น รู้แจ้ง รู้เบิกบานคะ เพิ่งเคยได้ยินครั้งแรกเลยค่ะ
หลวงตา : คือ ผู้ที่สักแต่ว่าเห็น สักแต่ว่าได้ยิน สักแต่ว่าได้กลิ่น สักแต่ว่ารู้รส สักแต่ว่ารู้สัมผัส สักแต่ว่ารู้ธรรมารมณ์หรืออาการทางจิตหรืออาการทางใจ สักแต่ว่ารู้แจ้ง ไม่ติด ไม่ยึดอะไรซักอย่าง ไม่ยึดถือว่าเราหรือตัวเราเป็นผู้รู้ ผู้เข้าใจ ผู้รู้แจ้ง เรียกว่า “พุทโธ หรือ พุทธะ” หมายความว่า เป็นผู้มีสติสมบูรณ์เป็นธรรมชาติอัตโนมัติ หรือ เป็นผู้รู้ (รู้แจ้งถึงใจในสัจจธรรมความจริง)
เป็นผู้ตื่น (ตื่นจากอวิชชา เสมือนกับตื่นจากความหลับมายาวนานมาก ๆๆ.....)
เป็นผู้เบิกบาน (ไม่มีตัวตน ไม่มีตัวเรา หรือตัวจิตใจไปยึดถือสิ่งใดให้เกิดความทุกข์ เศร้าหมอง)
ปุจฉาวิสัชนาธรรมเมื่อวันที่ 22 พฤศจิกายน 2561
