หลวงตาณรงศักดิ์ ขีณาลโย

ผู้ถาม : กราบขอโอกาสเจ้าค่ะ ... ฟังไฟล์เสียงองค์หลวงตาซ้ำ ๆ "ยึดถือความไม่หลง" ซึ่งสมบูรณ์โดยธรรมอันบริสุทธิ์ ... ขอถวายถอดความซึ่งไม่อาจเอาสิ่งใดเข้าไปปะปนได้เลยเจ้าค่ะ ... อ่านซ้ำ ๆ น้อมซ้ำ ๆ ยิ่งถึงใจ ... กราบเท้านมัสการมาด้วยความเคารพสูงสุดเจ้าค่ะ

*****************
หลงก็เป็น "อาการ" เป็นสภาวะ ... ก็ไม่เที่ยง
เวลามันหลง ก็ไม่เป็นทั้งผู้หลง
เวลามันหยุด เหมือนโลกธาตุมันหยุดไปหมดเลยทั้งภายในและภายนอก ก็ไม่มีตัวเราเป็นผู้หยุด เป็นแต่ "สภาวะที่หยุด"

เวลามันหลงก็ไม่มีตัวเราเป็น "ผู้หลง" ก็เป็นแต่สภาวะ พอมันหยุด เหมือนโลกธาตุมันหยุดทั้งภายในภายนอก ก็ไม่มีตัวเราเป็น "ผู้หยุด"

สุดท้าย ... จะหลง จะหยุด ก็ไม่มี "ตัวเรา"
ไม่มีผู้ที่ไปยึดถือ - รังเกียจความหลง
และไม่มีผู้ไปหลงยึดถือความหยุด (อยากให้หยุดและมีสภาวะอย่างนี้ตลอดไป อย่างนี้ก็จะกลายเป็นความหลง)

คิดว่าตัวเองไม่หลง แต่ตัวเองพยายามยึดถือ "ความหยุด" เลยกลายเป็นความหลง ... เลยเรียกว่า "หลงความไม่ยึดถือ" คือ พยายามที่จะไม่ยึดถือ แล้วก็คิดว่าตัวเราน่ะไม่ยึดถือ แล้วก็ไปรังเกียจความหลง แต่โหยหาความไม่หลง โหยหาความหยุด อย่างนั้นน่ะ "ยึดถือความไม่ยึดถือ" เท่ากับ "ยึดถือ" อีก

เพราะฉะนั้น ... มันจะหยุด มันจะหลง เราก็เพียรไปเรื่อย มันหลง เราก็ไม่หลงไปกับมัน ไม่มีตัวเราไปหลงกับมัน

มันหยุด ก็ไม่มีตัวเราไปพยายามทำหยุด และ "ไม่มีตัวเราหลง" มันเลยเป็นหยุด แต่พอเราจะรักษาความหยุด มันก็มีตัวเราไปหลงอีก

ฉะนั้นเมื่อไม่มีตัวเราไปหลง และไม่มีตัวเราไปทำหยุด มันก็ไม่มีใครปรุงแต่ง มันก็เป็นความไม่ปรุงแต่ง

และก็ถ้ามีเราไปพยายามไปรักษาความไม่ปรุงแต่ง มันก็กลายเป็นหลงอีก รังเกียจความปรุงแต่ง จะพยายามโหยหาความไม่ปรุงแต่ง ก็กลายเป็นหลงอีก เรานึกว่าไม่หลงแล้ว แต่ในที่สุดก็หลง ... สุดท้าย ... มันจะเป็นยังไงก็ช่างมัน … !!!

สุดท้ายนะ ... ถ้าเค้าจะให้อยู่ ก็ต้องทำงานหนักอยู่เรื่อยไป ก็เป็นเรื่องของเขา ถ้าเค้าอยากจะให้อยู่ก็ต้องอยู่ ถ้ามันถึงเวลาจะต้องตาย มันก็ต้องตาย ไม่ได้เกี่ยวกับเราเลย เป็นเรื่องของเขา

ถ้าเค้าจะให้เราอยู่เพื่อช่วยงานพระศาสนา เราก็ทำงานหนักเรื่อยไป ถ้าเค้าจะให้เราตาย ให้สิ้นการที่จะอยู่ ก็เป็นเรื่องของเขา ไม่เกี่ยวกับเรา เป็นเรื่องของธรรมชาติ ด้วยเหตุด้วยปัจจัย

ไม่มีใครเป็น ไม่มีใครเกิด ไม่มีใครตาย ไม่มีใครเป็นอะไรเลย !!!

หลวงตา : สาธุ ลึกซึ้ง ลึกล้ำ จริงๆ…

ปุจฉาวิสัชนาเมื่อวันที่ 3 กรกฎาคม 2561