ผู้ถาม : กราบนมัสการหลวงตา เราต้องรู้แจ้งก่อนแล้วจึงวาง ถูกต้องไหมคะ
แล้วเราจะสังเกตอย่างไรว่าเรารู้แจ้งหรือยังก่อนจะวาง แล้วถ้ารู้ไม่แจ้งแล้ววางไป เราจะมีอาการว่างที่ต่างจากรู้แจ้งแล้ววางเองอย่างไรคะ
หลวงตา : วางให้หมด ไม่เอาอะไร ไม่ยึดถืออะไร ไม่หลงคิดปรุงแต่ง ไม่หลงเพลินติดไปกับสิ่งใดทุกขณะปัจจุบัน แล้วจะสิ้นสงสัยเอง
แต่ต้องวางสิ่งที่รู้เห็น ที่ปรากฏขึ้นมาภายในใจทุกขณะปัจจุบัน
ไม่ใช่วางไปโดยไม่รู้เห็นอะไร
ผู้ถาม : คือวางอะไรที่รู้ได้ด้วยใจใช่ไหมคะ
หลวงตา : วางทุกอย่างที่รู้
ผู้ถาม : ทุกครั้งที่รู้อารมณ์แล้ววาง ต้องวางผู้รู้อารมณ์อีกทีตามไปด้วยเลยหรือคะ ถ้าเราวางแต่อารมณ์ที่เรารู้ไปบ่อย ๆ ถี่ ๆ แล้วจิตจะวางผู้รู้ไปเองหรือไม่คะ
หลวงตา : ให้เห็นว่า “ผู้รู้” เป็นวิญญาณขันธ์ ซึ่งเป็นสังขารปรุงแต่ง ส่วนอารมณ์ที่ถูกรู้ที่ประตูใจ เป็น เวทนา สัญญา สังขารขันธ์ ซึ่งเป็นสังขารปรุงแต่ง จึงให้ปล่อยวางผู้รู้ไปพร้อมกับอารมณ์ที่ถูกรู้ คือ ไม่ยึดถือว่าเราเป็นผู้รู้ หรือ ผู้รู้เป็นตัวตนของเรา จึงจะสิ้นอุปาทานขันธ์ห้า
ปุจฉาวิสัชนาธรรมเมื่อวันที่ 8 มกราคม 2561
