ผู้ถาม : "ต้องทำสงคราม กับกิเลส" ด้วยเหรอเจ้าคะ ไม่ใช่แค่รู้ แล้ววางหรือ
หลวงตา : กิเลสเกิดปัจจุบัน จัดการมันทันที จนเหลือตัวเราสุดท้าย ผู้ทำสงคราม จึงปล่อยวางตัวเรา
ผู้ถาม : กราบนมัสการหลวงเจ้าค่ะ ขอกราบเรียนถามเรื่องการจัดการกิเลสค่ะ "กิเลสเกิดปัจจุบัน จัดการมันทันที" จัดการอย่างไรคะ โดยการรู้ (ว่าคือสังขาร เกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป) แล้ววางหรือเปล่าคะ กราบขอบพระคุณค่ะ กราบ กราบ กราบ
หลวงตา : กิเลสเกิดในปัจจุบันขณะ รู้เท่าทัน แล้วทำอย่างไรก็ได้ที่ไม่ให้จิตใจเอื้อยหรืออ้อยอิ่งติดอยู่ในมัน เช่น กระชากความรู้สึกตัวขึ้นมา แล้วเคลื่อนไหวเปลี่ยนความสนใจไปทำอย่างอื่นทันที
แต่ไม่ใช่เข้าใจผิด ไปพยายามดับที่อารมณ์หรืออาการ เช่นอารมณ์โกรธ ให้มันหายไปทันที
เพียงแต่มีสติรู้เท่าทัน แล้วไม่สนใจมัน ว่ามันยังคงอยู่หรือจะดับไปเมื่อใด ให้เคลื่อนไหวร่างกาย ลุกไปทำอย่างอื่นทันที
ฝึกให้เกิดความชำนาญ ถ้ายังมีอารมณ์แรง ๆ เกิดขึ้นซ้ำ ๆ ก็ให้เคลื่อนไหวซ้ำ ๆ แรง ๆ ให้สมดุลย์กับอารมณ์ แต่มีข้อแม้ว่าต้องไม่คอยเข้าไปสังเกตว่าอารมณ์ดับไปหรือยังหรืออยากให้อารมณ์ดับไป อย่างนี้มันจะเป็นกิเลสซ้อนกิเลสมากยิ่งขึ้น
เมื่อฝึกฝนจนชำนาญ อารมณ์ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นทุกปัจจุบันขณะ จะค่อย ๆ สิ้นอิทธิพลต่อใจไปทีละน้อย ทีละน้อย
ต่อจากนั้น ก็สามารถที่จะรับรู้รับทราบทุกปัจจุบันขณะ แต่ไม่รับเอาเข้ามา หรือรับรู้ด้วยใจเป็นกลางหรือเป็นอุเบกขา ซึ่งหมายถึงผู้มีปัญญาสูงสุด เพราะเห็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา จึงไม่ดูด ไม่ผลัก ไม่ติดรัก ไม่ติดชัง
ปุจฉาวิสัชนาเมื่อวันที่ 15 กุมภาพันธ์ 2561