ขันธ์ห้า คือ “รูปขันธ์” (ประกอบด้วยธาตุดิน น้ำ ลม ไฟ อากาศ) เมื่อมาผสมกับวิญญาณธาตุ (ธาตุรู้ที่ยังมีอวิชชา) จึงเกิดเป็น “นามขันธ์” ประกอบด้วยเวทนาขันธ์ (ความรู้สึกสุข ความรู้สึกทุกข์ ความรู้สึกไม่สุขไม่ทุกข์) สัญญาขันธ์ (ความจำได้หมายรู้) สังขารขันธ์ (ความคิด ความปรุงแต่ง อารมณ์ต่าง ๆ) วิญญาณขันธ์ (การรับรู้ตามทวารทั้งหก คือ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ)
“ขันธ์ห้า” หรือ ร่างกายและจิตใจ เป็นกระบวนการทำงานตามธรรมชาติของความเป็น “ชีวิต” ธาตุ ขันธ์ และอายตนะต่าง ๆ จึงต่างทำหน้าที่ตามธรรมชาติอย่างเป็นอิสระต่อกัน และไม่ยึดถือกัน ไม่มีใครสามารถหยุดกระบวนการทำงานของชีวิตได้ หากยังไม่สิ้นลมหายใจ
หากเข้าใจธรรมชาติของขันธ์ห้าจะทำให้การปฏิบัติไม่หลงทาง เพราะขันธ์ห้าไม่ได้เป็นกิเลส ไม่ได้เป็นนิพพาน “อวิชชา” (ความหลงปรุงแต่งว่ามี “ตัวเรา” เป็นตัวเป็นตน) ไม่ได้อยู่ที่ขันธ์ห้า แต่เป็นเพราะ “อวิชชา” ห่อหุ้มมากับจิตเดิมแท้ และอาศัยเครื่องมือของขันธ์ห้าแสดงออกด้วยความหลงปรุงแต่งยึดถือทางอายตนะต่าง ๆ ขันธ์ห้าจึงเป็นเพียงทางผ่านของกิเลสและธรรม
การปฏิบัติธรรมจึงไม่ได้ปฏิบัติที่ขันธ์ห้า คือ ไม่ได้ทำให้ขันธ์ห้าพ้นทุกข์ แต่ปฏิบัติที่ “อวิชชาในจิตเดิมแท้” เพื่อให้สิ้นหลงปรุงแต่งยึดถือขันธ์ห้าเป็นตัวเรา เป็นของเรา หรือ พ้นทุกข์ตรงที่พ้นไปจากความหลงว่ามี “ตัวเรา” หรือ สิ้นอุปาทานขันธ์ห้า
จึงควรอย่างยิ่งที่จะทำความเข้าใจการทำงานของขันธ์ห้า อะไรคืออารมณ์ ธรรมารมณ์ (สิ่งที่ถูกรู้)? อะไรคือจิต? ผู้รู้ตัวปลอม หรือ จิตผู้รู้ (จิตปรุงแต่ง จิตตสังขาร จิตเจตสิก) คือ วิญญาณขันธ์ทำงานร่วมกับเจตสิก (เวทนา สัญญา สังขาร) แสดงออกในรูปแบบของการคิด นึก ตรึกตรอง ปรุงแต่ง พูดพากษ์ บ่นในใจเมื่อเกิดการกระทบระหว่างอายตนะภายใน (ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ) กับ อายตนะภายนอก (รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ ธรรมารมณ์)
เมื่อเอาตัวเราไปรู้ (อวิชชา) จะมีพฤติแห่งจิตที่หลงปรุงแต่งยึดถือขันธ์ห้าเป็นเรา แล้วเอาตัวเราไปยึดถือสิ่งอื่น หลงยึดถืออาการหรือสภาวะไม่ว่าจะเป็นบวกหรือลบ เช่น พอใจ ไม่พอใจ ยินดี ยินร้ายเป็นตัวเรา แต่ถ้ารู้ตัวเรา (วิชชา) ก็จะรู้ว่าในธรรมชาติไม่มีตัวเรา เพราะตัวเรากลายเป็นสิ่งที่ถูกรู้ จึงรู้แก่ใจว่าสังขารเกิดดับในความไม่เกิดดับ และความรู้สึกปรุงแต่งเป็นตัวเราเป็นเพียงสังขารที่เกิดเองดับเอง ไม่มีผู้หลงยึดถือ จึงไม่มีผู้ทุกข์
ประชาสัมพันธ์สื่อธรรมชุด ความเข้าใจเรื่องขันธ์ห้า รวบรวมไฟล์เสียง วีดีโอ และโอวาทธรรมที่เกี่ยวข้อง มีหัวข้อย่อย เช่น เรื่องธาตุ ขันธ์ อายตนะ, การพิจารณาขันธ์ห้า, ขันธ์ห้าไม่เป็นกิเลสและนิพพาน, อุปมาเรื่องจิต, จิตตสังขาร ผู้รู้เป็นสังขารปรุงแต่ง, จิตผู้รู้ กับ อารมณ์ที่ถูกรู้, เรารู้ กับ รู้เรา, ปล่อยวางตัวเราผู้รู้ เป็นต้น
แนะนำติดตามประชาสัมพันธ์สื่อธรรมชุด “ปฏิจจสมุปบาท อริยสัจ ๔ วิญญาณธาตุ วิญญาณขันธ์” และ “อวิชชา อาสวะ อนุสัย” ทำความเข้าใจควบคู่กัน จะเกิดประโยชน์สูงสุด
ท่านสามารถเข้าถึงข้อมูลสื่อธรรมต่าง ๆ โดยคลิกลิงก์ที่ปรากฏด้านล่างนี้
~~~~~~~~~~~~~~~
ไฟล์เสียงเรื่อง ธาตุ ขันธ์ อายตนะ
ธาตุ ขันธ์ อายตนะ (แสดงธรรมเมื่อครั้งเป็นผู้พิพากษา)
https://youtu.be/gSRsWMdyLlU
180217A-1 ธาตุ ขันธ์ ธรรมชาติ
https://youtu.be/448d37cRSFc
161125-1 สมบัติผลัดกันชม (ธาตุและขันธ์ทั้งห้า)
https://youtu.be/SMDetURJl5g
~~~~~~~~~~~~~~~
ไฟล์เสียงเรื่อง พิจารณาขันธ์ห้า
191229B-1 พิจารณาขันธ์ 5 ตอนที่ 1
https://youtu.be/3hsTANO-CLE
191229B-2 พิจารณาขันธ์ 5 ตอนที่ 2
https://youtu.be/pn9Jbh-pWMg
191213B-2 พิจารณาขันธ์ห้า
https://youtu.be/MrR8peHsuTU
200823A-1 พิจารณาธาตุ ขันธ์
https://youtu.be/BqhUEFouzfw
191020A-3 แยกธาตุขันธ์ 5
https://youtu.be/jSoILsu3Xb8
191213B-1 พิจารณาความจริงของชีวิต
https://youtu.be/7kUm3qtzttI
~~~~~~~~~~~~~~~
ไฟล์เสียงเรื่อง ขันธ์ห้าไม่เป็นกิเลสและนิพพาน
170226-1 ขันธ์ห้าไม่เป็นกิเลส ไม่เป็นนิพพาน
https://youtu.be/_KokUp3h-wI
200422A1-1 อวิชชาและนิพพานไม่ได้อยู่ในขันธ์ห้า (1)
https://youtu.be/DY8aZuCRkt8
200422A1-2 อวิชชาและนิพพานไม่ได้อยู่ในขันธ์ห้า (2)
https://youtu.be/13b5iQquskc
191022A-1 ขันธ์ห้าไม่ใช่ใจ ตอน 1
https://youtu.be/8efWggtyBbA
191022A-2 ขันธ์ห้าไม่ใช่ใจ ตอน 2
https://youtu.be/1gGnzf75F88
191030A-1 ขันธ์ห้าไม่ใช่ตัวตนของเรา
https://youtu.be/FLHIFEKjklY
181208A-4 ไม่มีตัวตนพ้นจากขันธ์ 5
https://youtu.be/ulkPxnYilgE
180306B-9 ถ้าเห็นเป็นสังขารก็เป็นเพียงขันธ์ห้า
https://youtu.be/6y445R4ei8A
170501C-1 อย่าหลงไปยึดขันธ์ห้าว่าเป็นเรา เป็นตัวตนของเรา
https://youtu.be/eliVG-2A-V4
~~~~~~~~~~~~~~~
ไฟล์เสียงเรื่อง อุปมาเรื่องจิต
170105-2 จิตเหมือนพวก 18 มงกุฎ
https://youtu.be/-B5AytHDVZ4
170111 จิตเหมือนลิงป่า
https://youtu.be/uMj0Vog5ygQ
~~~~~~~~~~~~~~~
ไฟล์เสียงเรื่อง จิตตสังขาร ผู้รู้เป็นสังขารปรุงแต่ง
200222A-3 ความเข้าใจเรื่องประตูใจ
https://youtu.be/NMO5zK-BeGc
190120A-1 จิตตสังขาร
https://youtu.be/pCavq8VPJXc
191019A-1 ธรรมชาติของจิตตสังขาร
https://youtu.be/1FeFMOpBaAw
191020A-2 ผู้รู้คือกระบวนการทำงานของขันธ์ 5
https://youtu.be/rBLuAqb95EE
200926A-1 ตัวเราผู้รู้เป็นสังขารปรุงแต่ง
https://youtu.be/9rSjXPsZWoE
190224A-2 ต้องเห็นตัวเราผู้รู้ที่ปรุงแต่งได้
https://youtu.be/gSAEZOsuc6c
190519A-8 สังขารกับใจ
https://youtu.be/xvJLd0XM13g
190921A1-3 ดูจิตดูใจเหมือนดูหนังดูละคร
https://youtu.be/OeL9owvWzWY
~~~~~~~~~~~~~~~
ไฟล์เสียงเรื่อง จิตผู้รู้ กับ อารมณ์ที่ถูกรู้
191128B-1 ผู้รู้ปรุงแต่ง
https://youtu.be/NCJeiv65XQ4
191128B-2 รู้ผู้รู้ปรุงแต่ง
https://youtu.be/4r1qO3C3Zts
191208A-1 แยกจิตผู้รู้ กับอารมณ์ที่ถูกรู้
https://youtu.be/jtIhUfoZ9Uc
~~~~~~~~~~~~~~~
ไฟล์เสียงเรื่อง เรารู้ กับ รู้เรา
191019A-2 เรารู้ หรือรู้เรา ตอน 1
https://youtu.be/tGYy3zkRvyc
191019A-3 เรารู้ หรือรู้เรา ตอน 2
https://youtu.be/mhPd-BHwDDE
190222B-5 เรารู้กับรู้เรา
https://youtu.be/3ufmI9yVeUM
190705B-3 เอาตัวเราไปรู้ แต่ไม่รู้ตัวเรา
https://youtu.be/BK6BP6yKu-g
190706A1-2 รู้ตัวเรา ไม่ใช่เอาตัวเราไปรู้
https://youtu.be/oN3Nt8gedlY
190519B-1 วิธีการเข้าหาผู้รู้
https://youtu.be/dDjaS5qqTxk
190519B-2 แค่รู้
https://youtu.be/Cplk2fFqbJU
190519B-3 อยู่กับรู้
https://youtu.be/LJ0IkElDLkA
191019B-2 สิ้นหลงคือรู้
https://youtu.be/kCznG81kaHc
191020A-1 สงบเพื่อให้เห็นจิตปรุงแต่ง
https://youtu.be/RNu-C-Ja06I
191102B2-2 ต่อมผู้รู้คืออวิชชาตัวใหญ่
https://youtu.be/nEk1cCwL8CI
~~~~~~~~~~~~~~~
ไฟล์เสียงเรื่อง ปล่อยวางตัวเราผู้รู้
191103A1-1 ปล่อยวางรู้เป็นเรา เราเป็นรู้ ตอน 1
https://youtu.be/lBPq0C7gx5Q
191103A1-2 ปล่อยวางรู้เป็นเรา เราเป็นรู้ ตอน 2
https://youtu.be/1IKIYSV3iZI
191103A1-3 ปล่อยวางรู้เป็นเรา เราเป็นรู้ ตอน 3
https://youtu.be/KOKDhLOe5fM
190223A1-2 เห็นตัวเรา ปล่อยวางตัวเรา
https://youtu.be/0wKXECSlbbE
191221A1-1 รู้ที่ผู้รู้ ปล่อยวางผู้รู้
https://youtu.be/ZWXfSOS2Saw
191221A2-2 เห็นผู้รู้ ปล่อยวางผู้รู้
https://youtu.be/30Cezsocn3k
200117B2-1 รู้ตัวเรา ไม่ใช่ตัวเรารู้
https://youtu.be/gMhGoyDbLt4
200221B1-1 รู้ผู้รู้ตัวปัจจุบันเรื่อยไป
https://youtu.be/U5QQdC9Rrcs
191228A-4 ทำอย่างไรจะเห็นตัวเราผู้ดู ตอนที่ 1
https://youtu.be/Hn0mxEl7Xig
191228A-5 ทำอย่างไรจะเห็นตัวเราผู้ดู ตอนที่ 2
https://youtu.be/xeW-hb5IkX4
190317A-2 ข้ามความหลง ข้ามผู้รู้
https://youtu.be/BUKFJhCFr14
~~~~~~~~~~~~~~~
วีดีโอสื่อธรรมที่เกี่ยวข้อง
วีดีโอ : สิ่งที่เรียกว่าตัวเรา (มีเสียงอ่าน)
https://youtu.be/9bH31ZqS07M
วีดีโอ : การฝึกจิต
https://youtu.be/i3xa5JonlTs
วีดีโอ : รู้คิด กับ หลงคิด
https://youtu.be/9ukW5Z2PUQg
วีดีโอ : ความจริงของธรรมชาติหรือของธรรม (เสียงอ่าน)
https://youtu.be/n0WYihJ_cyI
วีดีโอ : มีเพียงแต่ ธรรมชาติ (มีเสียงอ่าน)
https://youtu.be/bmv17lbmyxU
วีดีโอ : 190921A1-3 ดูจิตดูใจเหมือนดูหนังดูละคร
(หลวงตาแสดงธรรม ณ มูลนิธิโรจนธรรมสถาน วันที่ 21 ก.ย. 62)
https://youtu.be/qbJCLn6JEN8
วีดีโอ : 191103A1-1 ปล่อยวางรู้เป็นเรา เราเป็นรู้ ตอน 1
(หลวงตาแสดงธรรม ณ ศาลาธรรม ปทุมธานี วันที่ 3 พ.ย. 62)
https://youtu.be/T0ivkb8qngw
วีดีโอ : 191103A1-2 ปล่อยวางรู้เป็นเรา เราเป็นรู้ ตอน 2
(หลวงตาแสดงธรรม ณ ศาลาธรรม ปทุมธานี วันที่ 3 พ.ย. 62)
https://youtu.be/I73u-4dxasU
วีดีโอ : 191103A1-3 ปล่อยวางรู้เป็นเรา เราเป็นรู้ ตอน 3
(หลวงตาแสดงธรรม ณ ศาลาธรรม ปทุมธานี วันที่ 3 พ.ย. 62)
https://youtu.be/rY8DhF-HsnQ
วีดีโอ : 200222A-3 ความเข้าใจเรื่องประตูใจ
(หลวงตาแสดงธรรม ณ มูลนิธิโรจนธรรม วันที่ 22 ก.พ. 2563)
https://youtu.be/xI2aKN8iZdQ
~~~~~~~~~~~~~~~
อ่านโอวาทธรรมที่เกี่ยวข้อง
โอวาทธรรมจากไฟล์เสียง เรื่อง สิ้นอุปาทานขันธ์ห้า
http://www.luangtanarongsak.org/home/index.php/2017-10-14-13-20-39/2017-10-14-13-21-12/2017-10-14-13-21-14/2017-10-14-13-21-15/item/4121-10-oct10-ot-q1-64
โอวาทธรรมจากไฟล์เสียง เรื่อง นิพพานธาตุ
http://www.luangtanarongsak.org/home/index.php/2017-10-14-13-20-39/2017-10-14-13-21-12/2017-10-14-13-21-14/2017-10-14-13-21-15/item/4122-10-oct10-ot-q1-65
โอวาทธรรมจากปุจฉาวิสัชนา เรื่อง เพราะความหลงยึดถือขันธ์ห้า
http://www.luangtanarongsak.org/home/index.php/2017-10-14-13-20-39/2017-10-14-13-21-12/2017-10-14-13-21-14/2017-10-14-13-21-16/item/4190-10-oct15-62-ot-q2-31
โอวาทธรรมจากปุจฉาวิสัชนา เรื่อง พิจารณาขันธ์ห้าจนสิ้นความหลงยึดมั่นถือมั่น
http://www.luangtanarongsak.org/home/index.php/2017-10-14-13-20-39/2017-10-14-13-21-12/2017-10-14-13-21-14/2017-10-14-13-21-18/item/4216-10-oct04-ot62-q4-08
โอวาทธรรมจากปุจฉาวิสัชนา เรื่อง เพียรสอนจิตให้เห็นความจริง
http://www.luangtanarongsak.org/home/index.php/2017-10-14-13-20-39/2017-10-14-13-21-12/2017-10-14-13-21-14/2017-10-14-13-21-17/item/4011-09-sep29-ot62-33
โอวาทธรรมจากปุจฉาวิสัชนา เรื่อง “อวิชชา” คือหลงยึดถือธรรมชาติมาเป็นเรา
http://www.luangtanarongsak.org/home/index.php/2017-10-14-13-20-39/2017-10-14-13-21-12/2017-10-14-13-21-14/2017-10-14-13-21-18/item/4214-10-oct04-ot62-q4-06
ประชาสัมพันธ์สื่อธรรม ชุด พบผู้รู้ ปล่อยวางผู้รู้
http://www.luangtanarongsak.org/home/index.php/2017-10-14-13-20-39/2020-02-06-08-06-17/item/4814-dm-info-03
~~~~~~~~~~~~~~~