หลวงตาณรงศักดิ์ ขีณาลโย

"... ไม่มีอะไรที่เราต้องเป็นเครื่องอยู่ มีแต่ “สติปัญญา”

สติปัญญาเป็นวิหารธรรม สังเกตมันให้เห็นจริง ๆ อย่างที่หลวงตาพูด อยู่กับสติปัญญาอยู่ตลอดเวลา อย่าให้สติปัญญาขาด เห็นว่าอาการของใจ ไม่ว่าจะเป็นกิเลส ไม่เป็นกิเลส ไม่ว่าจะเป็นสุข เป็นทุกข์ เป็นผ่องใส เป็นเศร้าหมอง เป็นอาการใด ๆ ก็ตาม มันผ่านเข้ามาให้ใจได้รับรู้ แล้วมันก็ดับไปที่ใจ

มันเกิดขึ้นมาที่ “ใจ” แล้วมันก็ดับไปที่ “ใจ” แต่ใจน่ะมันไม่ได้เกิดดับไปด้วย

ให้มีสติ ปัญญา ศรัทธา ความเพียร ขันติ อดทนอดกลั้น ข่มใจ ระงับยับยั้งชั่งใจ ต่อกิเลสทุกปัจจุบันขณะ สังเกตอยู่เงียบ ๆ แล้วก็จะเห็นว่า สังขารทั้งหมด จิตตสังขารทุกปัจจุบันขณะ ไม่ว่าจะดีชั่ว สุขทุกข์ บุญบาป กุศล อกุศล ไม่ว่าจะเป็นกิเลส หรือไม่เป็นกิเลส ล้วนเกิดที่ใจ แล้วก็ดับไปที่ใจ

สังขาร หรือ จิตตสังขาร มันไม่ไปเกิดในท้องฟ้า ไม่ไปเกิดใต้ดิน ไม่ไปเกิดในน้ำทะเลได้หรอก มันต้องเกิดที่ใจและดับไปที่ใจ

ใจเปรียบเหมือนครรภ์หรือมดลูกของผู้หญิง ส่วนจิตที่มาเกิดแต่ละขณะแล้วดับไป ก็เปรียบเหมือนเด็กที่มาเกิดในครรภ์แล้วคลอดออกไป

ขณะจิตนี้เด็กที่ชั่วมาเกิด แต่เด็กชั่วยังไงก็ต้องคลอดออกไป เด็กชั่วคือไม่ถูกใจเรา ขณะนี้เด็กที่ไม่ดีมาเกิด คือไม่ถูกใจมาเกิดก็ต้องคลอดออกไป เด็กที่ดีที่มาเกิดก็ต้องคลอดออกไป

ขณะนี้เด็กที่เป็นกิเลสมาเกิดก็ต้องคลอดออกไป
ขณะนี้เด็กที่ไม่ได้เป็นกิเลสมาเกิดก็ต้องคลอดออกไป

แต่ใจเปรียบเหมือนครรภ์ มดลูก ไม่ได้คลอดไปด้วย เขาเป็นเพียง “แค่ได้อาศัยที่เกิด” ของจิตที่ปรุงแต่งเท่านั้นเองทุกปัจจุบันขณะ

เมื่อเรามีสติปัญญา ศรัทธา ความเพียร ขันติ อดทนสังเกตอยู่เงียบ ๆ เว้นขาดจากการปรุงแต่งใด ๆ ทั้งหมด สังเกตเห็นแต่ “ความจริง” เราก็จะเห็นว่า...

สังขารทั้งหมด จิตตสังขารทุกปัจจุบันขณะมันเกิดที่ใจและดับไปที่ "ใจที่ไม่ปรุงแต่ง"

เราจะเห็นที่เกิดที่ดับของจิตตสังขาร เห็นที่เกิดที่ดับของความคิดและอารมณ์ ว่า...ความคิดและอารมณ์มันเกิดที่ไหนเล่า?

ความคิดและอารมณ์มันไม่ได้ไปเกิดที่ใดหรอก เราสังเกตให้ดีๆ ว่าความคิดและอารมณ์มันไปเกิดที่ท้องฟ้า มันไปเกิดที่ใต้ดิน มันไปเกิดในน้ำทะเล หรือมันเกิดที่ไหน?

เราไม่ต้องถามใครว่ามันเกิดที่ไหน สังเกตที่เกิดที่ดับของความคิดและอารมณ์ทุกปัจจุบันขณะ เมื่อท่านพบที่เกิดที่ดับของมัน ท่านจะพบว่า... มันไม่มีที่อยู่ ไม่มีที่ตั้ง ไม่มีตัวตน ไม่มีอะไรปรากฏเลย มันมีแต่ชื่อว่า...“ใจ” หรือมีแต่ชื่ออย่างอื่น แต่ตัวตนของมันไม่มีเลย

เราจะพบว่ามัน “ปราศจากตัวตน” ปราศจากขอบเขต ปราศจากที่อยู่ที่ตั้ง มันไม่เคยเกิดดับเลย สิ่งเกิดดับทั้งหมด... เกิดที่มันและดับที่มัน แต่...สิ่งที่เป็นที่เกิดดับของความคิดและอารมณ์นั้น มันไม่เคยเกิดดับเลย มันเป็นความว่าง มันเป็นความว่าง มันว่างเปล่าเหมือนดั่งอวกาศ มันว่างเปล่าเหมือนดั่งท้องฟ้า ..."

หลวงตาณรงค์ศักดิ์ ขีณาลโย
โอวาทธรรมจากไฟล์เสียง
190211B2-1 เป็นอะไรก็ไม่ยึดถือ
11 กุมภาพันธ์ 2562

ฟังจากยูทูป :
https://youtu.be/3hL_Mc6X3hQ

ฟังจากระบบซาวด์คลาวด์ :
https://soundcloud.com/luangtanarongsak/190211b2-1

ดาวน์โหลด (คอมพิวเตอร์) :
http://bit.ly/2BFaX3L