หลวงตาณรงศักดิ์ ขีณาลโย

"... มันจะเป็นกิเลสยังไง มันจะเป็นอาการยังไงก็ตาม มันเกิดขึ้นแล้ว มันก็ต้องผ่านมาแล้วก็ต้องผ่านไป

ไม่ใช่มันผ่านไป...เพราะเราอยากให้มันผ่านไป

มันเกิดขึ้นมาก็ไม่ใช่เพราะว่าเราอยากให้มันเกิด เราอยากให้มันเกิดรึเปล่าล่ะ? เออ... เราก็ไม่อยากให้มันเกิด

เมื่อมันเกิดขึ้นมาแล้ว เราลองสิบอกว่า... อย่าดับไป อย่าดับไป อย่าไปกลัวมัน!!! บอกว่าเกิดขึ้นแล้วอย่าดับไป ทั้งดี ทั้งชั่ว ทั้งสุข ทั้งทุกข์ ทั้งรัก ทั้งชัง พอเกิดขึ้นแล้วอย่าดับไป... อย่าดับไป เรายิ่งไปกลัวมัน...ยิ่งทุกข์ใจ

แต่เราบอกว่าอย่าดับสิ อย่าดับ อย่าดับ... เกิดแล้วอย่าดับ ให้เห็นมันตั้งอยู่จริง ๆ ไม่มีสิ่งใดตั้งได้ พอเรานอนหลับแล้วก็หายไป

“มันไม่มีสิ่งใดตั้งอยู่ได้จริง”

เราก็บอกแล้วว่ามันเป็นเพียงแค่ “ทางผ่าน” เข้ามาในใจ แล้วมันก็ดับจากใจไป แต่ใจมันไม่เกิดไม่ดับด้วยไง เราจะลืมไป... สติปัญญาเราลืมไปเลยว่า ใจมันไม่ได้เกิดได้ดับไปตามกิเลส ไม่ได้เกิดดับไปตามอะไรได้หรอก เพราะใจมันเป็นสิ่งที่เกิดดับไม่ได้ เคลื่อนที่ไม่ได้

สิ่งใดที่เคลื่อนที่ได้ แม้แต่เป็นกิเลสตัณหา แม้แต่เป็นอาการธรรมดาที่ไม่ได้เป็นกิเลสตัณหา ทุกอย่างเป็นเพียงแค่ “สังขาร” เป็นความปรุงแต่ง ถ้าเราไม่หลงไปกับสิ่งนั้น ไม่เป็นกิเลส ไม่เป็นความทุกข์

ต่อให้มันเป็นกิเลสเกิดขึ้นมา แต่ถ้าเราไม่หลงไปกับมัน จิตดวงใหม่ก็จะไม่เป็นกิเลส แต่จิตดวงเก่าเป็นกิเลส คือเป็น “จิตที่หลง”

แต่จิตดวงใหม่ที่เกิดมามีสติปัญญา ไม่หลงไปกับอาการใด ๆ เพราะ “เห็นว่ามันเป็นสังขารปรุงแต่ง” แต่ธรรมชาติของใจมันไม่ปรุงแต่ง

สังขารทั้งหลายก็เป็นเรื่องของดับไป แต่จิตดวงใหม่ที่มีสติปัญญาแล้วก็ “ไม่ได้เป็นกิเลส” ใจก็จะสงบได้ในท่ามกลางกิเลส ในท่ามกลางความวุ่นวาย

เพราะว่าจิตที่เป็นกิเลส มันก็เป็นจิตที่ “ดับไปแล้ว” เป็นอดีตไปแล้วเรื่อยไป จิตดวงใหม่เมื่อไหร่ที่มีสติปัญญา มันก็เป็น “จิตที่ได้แต่รู้” ไม่เป็นกิเลส

แต่แม้แต่ “จิตที่ได้แต่รู้” ไม่เป็นกิเลส มันก็ “ดับไป” เช่นเดียวกัน

เหลือแต่ “ใจ” เท่านั้นแหละ ที่เป็น “ที่เกิดดับ” ของสังขารทั้งหลาย มันไม่ดับไปด้วย แต่มันรู้อยู่ว่า... มีอะไรมาเกิดในมัน แล้วสิ่งทั้งหมดนั้น ไม่ว่าจะเป็นกิเลส ไม่เป็นกิเลส ไม่ว่าจะดี จะชั่ว จะสุข จะทุกข์ เป็นรัก เป็นชัง

ล้วน “ผ่านมา” ให้ “ใจได้รับรู้” แล้วก็ “ผ่านไป”

หลวงตาณรงค์ศักดิ์ ขีณาลโย
โอวาทธรรมจากไฟล์เสียง
190211B2-1 เป็นอะไรก็ไม่ยึดถือ
11 กุมภาพันธ์ 2562

ฟังจากยูทูป :
https://youtu.be/3hL_Mc6X3hQ

ฟังจากระบบซาวด์คลาวด์ :
https://soundcloud.com/luangtanarongsak/190211b2-1

ดาวน์โหลด (คอมพิวเตอร์) :
http://bit.ly/2BFaX3L