มาปฏิบัติธรรม จับแต่ใจนิ่ง ใจเฉย ใจสงบ ใจว่าง ใจเบา ไปจับกลบเอาไว้ ความทุกข์ในใจไม่ล้างออก
มันก็เหมือนอย่างนี้ ในใจเราก็เปรียบเหมือนเป็นบ้านมีอุจจาระอยู่อย่างนี้ แต่ไม่อยากให้แขกเห็น ไม่อยากให้ตัวเรารับรู้ ไม่ยอมล้างออกแต่เอาผ้าขาวมาปิดไว้ อุจจาระก็เต็มไปหมด เปื้อนไปหมด อุจจาระหมา อุจจาระแมว อุจจาระเรา เปื้อนเต็มไปหมดไม่ยอมล้าง
ก็เหมือนกับว่าไปยึดจนเป็นอุจจาระเต็มไปหมด ยึดนั่น ยึดนี่ ยึดนั่น ยึดนี่ แล้วก็ไม่หา "เหตุแห่งทุกข์" ล้างให้มันสะอาดซะคือ "ปล่อยวาง"
มาปฎิบัติเอารูปแบบ สวย ๆ งาม ๆ ช้า ๆ จับเบา ๆ ว่าง ๆ มันก็เหมือนกับเอาผ้าขาวเอาไปปิดไว้ แต่ไม่ยอมล้าง แล้วก็ไม่ยอมพูดถึงอุจจาระที่อยู่ใต้ผ้าขาวนั้น พูดทีไรถามแต่เรื่องใจว่างโล่งโปร่งเบาสบาย แต่ที่ไปยึดไว้จนเป็นทุกข์มันอยู่ในใจเราเนี่ย มันทุกข์คาใจเหมือนเสี้ยนแทงใจ ไม่พูดถึง ไม่ได้เอาออก
มันผิดประเด็นนะ มันหลงประเด็นในหลักธรรมคำสอนพระพุทธเจ้าในอริยสัจสี่ ทุกข์ สมุทัย นิโรธ มรรค ท่านหลงประเด็นในใจของท่าน
ในขณะจิตปัจจุบันยึดอะไรให้เป็นทุกข์เล่า ไม่ยึดก็ไม่ทุกข์ เหตุใดจึงยึดเล่า? ก็ดับตรงนี้แหละ ยึดตรงไหนก็ดับตรงนั้นแหละ!! มันยึดที่ใจก็ดับที่ใจนั่นแหละ
ไม่เอามาไว้ในใจ ไม่แบกไว้ในใจมันก็ไม่ทุกข์หรอก เขาอยู่ที่บ้านไม่เอามาแบกไว้ในใจมันก็ไม่ทุกข์ สามี ภรรยาอยู่ที่บ้านไม่ได้มาฟังธรรมด้วย ลูกหลานอยู่ที่บ้านไม่ได้มาฟังธรรมด้วย ไม่เอามาแบกไว้ในใจมันก็ไม่ทุกข์หรอก มันจะทุกข์ได้ยังไง ต่อให้ตัวผูกติดกันแต่นอนหลับไปก็ไม่ทุกข์แล้ว ทะเลาะกันแทบตายนะ เอาตัวมาผูกติดกัน แต่ตอนหลับสนิทไปมันก็ไม่ทุกข์แล้ว พอตื่นมาจำได้ว่าทะเลาะกันอยู่ เอ้า... ทะเลาะกันต่อ มันจึงไม่ได้อยู่ที่กายติดกัน แต่มันอยู่ที่เอามาทุกข์ไว้ในใจ มันยึดไว้ เอามาไว้ในใจมาแบกไว้ในใจ
แต่ใจแท้ ๆ มันแบกอะไรไว้ไม่ได้หรอก ใจแท้ ๆ มันเป็นความว่างเปล่า มันไม่สามารถเอาอะไรมาแบกไว้ในใจได้ แต่ความคิดเรานี่แหละไปปรุงแต่งไปยึดเข้า เป็นเรา เป็นตัวเรา เป็นตัวตนของเรา
เป็นเราเป็นเขา เป็นเขาเป็นเรา เป็นของ ๆ เรา ปรุงแต่งยึดถือทั้งตัวเราและตัวเขา มันจึงเป็นทุกข์
ทั้ง ๆ ที่มันยึดไม่ได้ มันต้องแก่ ต้องเจ็บ ต้องตาย ผุพังสลายไป ไม่เข้าใจสัจธรรมความจริงตรงนี้ แต่จะมาเลี่ยงเอาแต่รูปแบบ เลี่ยงเอาแต่เบาสบาย แล้วมันจะพ้นทุกข์ยังไง!
ถ้าท่านไม่เข้าถึงสัจจธรรมความจริงนี้ มันก็ยึดอยู่นั่นแหละ ไม่เห็น อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา ยึดตายแหละ
ยึดจนตาย!!!
หลวงตาณรงค์ศักดิ์ ขีณาลโย
โอวาทธรรมจากสนทนาธรรมกับคณะศิษย์
วันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2563
~~~~~~~~~~~~~~~
