ส่วนใหญ่พวกเราไม่เห็น คือ มันมุ่งจะไปดูให้มันเป็นอะไรให้ได้ มุ่งจะไปดูจิต มุ่งจะไปดูอาการของจิต พยายามที่จะไปดูจิต ตั้งใจจะไปดูจิต เจตนาที่จะเข้าไปดูจิต จงใจที่เข้าไปดูจิต ดูความคิด แล้วก็ ดูแล้วจะให้มันเป็นอะไรให้ได้
แต่ไม่เลย ... ท่านที่ “พ้นทุกข์” ท่านเห็น “ความคิด” ที่เข้าไปดูจิต
ไอ้เนี่ย... คือตัวต้น ตัว “อวิชชา” ตัวต้น ดับอวิชชาตัวนี้ “ปฏิจจสมุปบาท” ทั้งขบวนดับหมดเลย ตัวเริ่มต้นที่จะเข้าไปดูรู้เห็นอะไร มันเป็นความคิด แต่เรามองไม่ออกว่ามันเป็นความคิด
ความคิดที่คิดจะเข้าไปดูต้นจิตนั่นแหละ ตัวนั้น “ตัวอวิชชา” พอรู้เท่าทันตัวนี้ ปุ๊บ ! อวิชชาตัวสุดท้ายนี้ก็ดับเลย
ตัวนี้จึงบอกว่า ที่เค้าถาม หลวงปู่หล้า ว่า ... เวลาจะบรรลุพระนิพพานน่ะ หรือ จะข้ามทะเลทุกข์จะข้ามตรงไหน? ก็ข้ามตรง “ผู้รู้” ข้ามตรงผู้รู้นี่
พ่อแม่ครูอาจารย์ก็ข้ามตรง “ผู้รู้” นี่ พบ “ผู้รู้” ... “ปล่อยวางผู้รู้” ก็คือไอ้ตัวต้นที่จะไปดูเขา จะไปรู้เขา ตัวนี้ตัวต้น ข้ามตรงตัวผู้รู้นี่ ตัวเจตนา จงใจ ตั้งใจ พยายามที่จะเข้าไป
“ ... ตัวเริ่มต้น ... ” เริ่มต้นจะเข้าไปดู เข้าไปรู้ เหมือนอย่างนี้ เหมือนเป็นบ้านว่างเปล่าใช่มั้ย? แล้วเราเข้ามาเปิดคนแรก เอ๊ะ ... เค้ามาปฏิบัติธรรม เค้ามากันถึงหรือยัง เจ้าของบ้านอยู่มั้ย? เราก็เปิดประตูชะโงกหน้าเข้ามา จะมาดูว่าในบ้านนี้มีคนอยู่มั้ย
แท้จริงน่ะ ในบ้านมันว่างเปล่า คือ “ใจ” น่ะ ... มันปกติมันว่างเปล่าอยู่แล้ว แต่พอเราเริ่มต้นจะเข้าไปดูก่อนว่าในบ้านนี้ ตอนนี้คนมาอยู่หรือยัง มีคนมาหรือยัง คนที่เริ่มต้นคนแรกที่เข้ามาดู คือใคร? “ตัวเรา” เห็นมั้ย?
นั่นแหละ คือ “อวิชชา” ที่ทำให้ความว่างเปล่าของธรรมชาติมันกลายเป็นไม่ว่าง
ไม่ว่างจาก “ตัวเรา” ... มันไม่ว่างจากตัวเรา
หลวงตาณรงค์ศักดิ์ ขีณาลโย
โอวาทธรรมจากไฟล์เสียง
190318A-4 รู้ต้นจิต
18 มีนาคม 2562
ฟังจากยูทูป :
https://www.youtube.com/watch?v=RTEMOKlcZ0g
