ธรรมแท้ ๆ ไม่ปรุงแต่งอะไร ไม่สงสัย ไม่ดิ้นรนทะยานอยากจะรู้จะเห็น ไม่พยายามจะให้เข้าใจ จะให้เป็นอะไร มันเงียบ..สงบ..สงัด และมันเป็น “ความรู้แก่ใจ” จริง ๆ
ถ้าเป็นถึงตรงนี้... พอพูดกันแล้วมันคล้าย ๆ กับว่า มันสิ้นทุกข์สิ้นยาก สิ้นลำบาก สิ้นความวุ่นวายใจ หายเหนื่อย มันเป็นความสงบร่มเย็นที่เกิดจากความไม่ปรุงแต่ง
ถ้ายังปรุงแต่ง พยายามจะทำอะไรให้เป็นอะไร รู้สึกเหนื่อยมากเลย มันวุ่นวาย มันยังไม่จบ มันยังพยายามทำอะไรให้เป็นอะไรอยู่นั่นแหละ มันยังเป็นการกระทำ ๆ ๆ มันเหนื่อยมากเลย ยังน่าสงสารอยู่... น่าสงสารใจของตัวเองด้วยนะ น่าสงสารคนอื่นด้วย เพราะมันมีแต่การกระทำ ๆ ๆ ให้มันเป็น มันเหนื่อยมากเลย
พอสิ้นความปรุงแต่ง สิ้นการพยายามจะกระทำอะไรให้เป็นอะไร ใจมันก็สงบ...ว่างเปล่า... เงียบ... สงัดไปทั้งโลกธาตุ มันเป็นความสุขอย่างยั่งยืน
ความสิ้นความปรุงแต่งเป็นความสุขอย่างยั่งยืน เป็น “นิพพานัง ปรมัง สุญญัง” มันเป็นความว่างเปล่าอย่างยิ่ง ว่างเปล่าจากตัวตน ว่างเปล่าจากความปรุงแต่ง ว่างเปล่าจากผู้ยึดถือ ว่างเปล่าจากกิริยาอาการจะกระทำอะไร... ให้เป็นอะไร
“นิพพานัง ปรมัง สุขัง” ความว่างเปล่าจากความปรุงแต่งยึดถือ มันจึงเป็นความสุขอย่างยิ่ง ไม่ใช่ไปยึดถืออะไรให้เป็นสุข แต่มันเป็นความสิ้นความปรุงแต่งยึดถือ... จึงพ้นทุกข์
“ความพ้นทุกข์” จึงเป็นสุขอย่างยิ่ง มันเลยกลายเป็นพ้นทั้งสุขและพ้นทั้งทุกข์
ทุกข์คือนรก สุขคือสวรรค์ พ้นสุข พ้นทุกข์... “นิพพาน”
กลายเป็นความสงบอย่างยิ่ง และเป็นยิ่งกว่าสุข ยิ่งกว่าทุกข์ คือ ยิ่งกว่าสวรรค์ และพ้นจากนรก จึงเป็น “สุขอย่างยิ่ง” หรือ “ยิ่งกว่าสุข”
“นัตถิ สันติ ปะรัง สุขัง” สุขใดเล่าที่จะเหนือกว่าใจที่ไม่ปรุงแต่ง หรือสงบจากความปรุงแต่ง... เป็นไม่มี
หลวงตาณรงค์ศักดิ์ ขีณาลโย
โอวาทธรรมจากไฟล์เสียง
190119A-4 อยู่กับธรรม กินกับธรรม ตายกับธรรม
19 มกราคม 2562
ฟังจากยูทูป :
https://youtu.be/N87jvFoEfpI
ฟังจากระบบซาวด์คลาวด์ :
https://soundcloud.com/luangtanarongsak/190119a-4
ดาวน์โหลด (คอมพิวเตอร์) :
http://bit.ly/2B7mclp