หลวงตาณรงศักดิ์ ขีณาลโย

ขออภิวาทนอบน้อมต่อพระรัตนตรัย ขอโอกาสน้อมนำพระสูตรยกขึ้นเป็นบาทฐาน เพื่อการศึกษาพระสัทธรรมคำสอน

สุญกถา

ดูกรอานนท์ เพราะว่าสูญจากตนและจากสิ่งที่
เนื่องด้วยตน ฉะนั้นเราจึงกล่าวว่าโลกสูญ ดูกรอานนท์ อะไรเล่าสูญจากตนและสิ่งที่เนื่องด้วยตน

ดูกรอานนท์ จักษุสูญจากตนและสิ่งที่เนื่องด้วยตน รูปสูญจากตนและสิ่งที่เนื่องด้วยตน
จักขุวิญญาณสูญจากตนและสิ่งที่เนื่องด้วยตน
จักขุสัมผัสสูญจากตนและสิ่งที่เนื่องด้วยตน
แม้สุขเวทนา ทุกขเวทนา หรือ อทุกขมสุขเวทนาที่เกิดขึ้นเพราะจักขุสัมผัสเป็นปัจจัย ก็สูญจากตนและสิ่งที่เนื่องด้วยตน

หูสูญ ฯลฯ เสียงสูญ จมูกสูญ กลิ่นสูญ ลิ้นสูญ รสสูญ กายสูญ โผฏฐัพพะสูญ
ใจสูญจากตนและสิ่งที่เนื่องด้วยตน

ธรรมารมณ์สูญจากตนและสิ่งที่เนื่องด้วยตน มโนวิญญาณสูญจากตนและสิ่งที่เนื่องด้วยตน แม้สุขเวทนา ทุกขเวทนา หรือ อทุกขมสุขเวทนาที่เกิดขึ้นเพราะมโนสัมผัสเป็นปัจจัย ก็สูญจากตนและสิ่งที่เนื่องด้วยตน

เพราะฉะนั้น เราจึงกล่าวว่าโลกสูญ ฯ

สิ่งที่สูญสูญ สังขารสูญ วิปริณามธรรมสูญ อัคคบทสูญ ลักษณะสูญ วิกขัมภนสูญ ตทังคสูญ สมุจเฉทสูญ ปฏิปัสสัทธิสูญ นิสสรณะสูญ ภายในสูญ ภายนอกสูญ ทั้งภายใน และภายนอกสูญ ส่วนที่เสมอกันสูญ ส่วนที่ไม่เสมอกันสูญ ความแสวงหาสูญ ความกำหนดสูญ ความได้เฉพาะสูญ การแทงตลอดสูญ ความเป็นอย่างเดียวสูญ ความเป็นต่าง ๆ สูญ ความอดทนสูญ ความอธิษฐานสูญ ความมั่นคงสูญ การครอบงำความเป็นไปแห่งสัมปชานบุคคลสูญ

มีประโยชน์อย่างยิ่งกว่าความสูญทั้งปวง ฯ

อ่านเนื้อความพระไตรปิฎกฉบับเต็ม
"ยุคนัทธวรรค สุญกถา" พระไตรปิฎก เล่มที่ ๓๑ พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ ๒๓ ขุททกนิกาย ปฏิสัมภิทามรรค
https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=31&A=9514&Z=9682

~~~~~~~~~~~~~~~~~

โยม : กลั่นภาพนี้ออกมาจากใจที่ซาบซึ้งในพระธรรมอันบริสุทธิ์ของพ่อแม่ครูอาจารย์ น้อมถวายด้วยความเคารพสุดใจเจ้าค่ะ
กราบ กราบ กราบ

ถวายบทกลอนจากใจ

ไร้รูป ไร้นาม
ไร้ใจ ไร้ธรรม.........

ว่างโลก ว่างธรรม
สิ้นโลก สิ้นธรรม

สุญญัง สุญโญ เอโกธัมโม สุญญตา

น้อมกราบในพระธรรมบริสุทธิ์อันไร้ขอบเขต
จากใจเจ้าค่ะ

ไม่ทราบว่าศัพท์บาลีถูกต้องตามความหมายมั้ยเจ้าค่ะ ทุกอย่างผุดออกมาจากใจในขณะที่ทำภาพนี้ เลยไม่ทราบว่าถูก หรือ ผิดเจ้าค่ะ

กราบ กราบ กราบ

--------------------

ภาพธรรมที่โยมกล่าวถึง

--------------------

เสร็จงานไยต้องแบกเครื่องมือ ถึงใจไยต้องแบกธรรม

--------------------

องค์หลวงตาเมตตาส่งอรรถกถาอธิบาย

--------------------

อรรถกถาสุญญกถา

บัดนี้จะพรรณนาตามลำดับความที่ยังไม่เคยพิจารณาแห่งสุญญกถาอันมีพระสูตรเป็นเบื้องต้น มีโลกุตรสุญญตาเป็นที่สุด

อันพระอานนทเถระกล่าวแล้วในลำดับแห่งพลกถาอันมีโลกุตรพละเป็นที่สุด พึงทราบวินิจฉัยในพระสูตรดังต่อไปนี้

บทว่า เอตทโวจ คือได้ทูลถามพระผู้มีพระภาคเจ้า

บทว่า สุญฺโญ โลโก สุญฺโญ โลโกติ ภนฺเต วุจฺจติ ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ พระองค์ตรัสว่า โลกสูญ โลกสูญ ดังนี้

ความว่า ภิกษุผู้ปฏิบัติในศาสนานี้ย่อมกล่าวว่า โลกสูญ โลกสูญ ดังนี้ เพราะคำเช่นนั้นพูดกันมากในที่นั้น ๆ เพื่อสงเคราะห์ภิกษุทั้งหมดเหล่านั้นจึงพูดซ้ำ ๆ เมื่อกล่าวอย่างนี้แล้ว ก็เป็นอันรวมคำเหล่านั้นทั้งหมด

บทว่า กิตฺตาวตา คือ ด้วยประมาณเท่าไร ศัพท์ว่า นุ หนอ เป็นนิบาตลงในอรรถแห่งความสงสัย

บทว่า สุญฺญํ อตฺเตน วา อตฺตนิเยน วา สูญจากตน หรือสิ่งที่เนื่องด้วยตน คือ สูญจากตนที่โลกกำหนดไว้อย่างนี้ว่า ผู้ทำ ผู้เสวย ผู้มีอำนาจเอง และจากบริขารอันเป็นของตน เพราะความไม่มีตนนั่นแหละ

จักษุเป็นต้นทั้งหมดเป็นธรรมชาติของโลก จักษุเป็นต้นนั่นแหละชื่อว่าโลก เพราะอรรถว่าสลายไป

อนึ่ง เพราะตนไม่มีในโลกนี้ และสิ่งที่เนื่องด้วยตนก็ไม่มีในโลกนี้ เพราะฉะนั้นท่านจึงกล่าวว่า สุญฺโญ โลโก โลกสูญ แม้โลกุตรธรรมก็สูญเหมือนกันเพราะเป็นสิ่งเนื่องด้วยตน แต่ท่านกล่าวถึงโลกิยธรรมเท่านั้นโดยสมควรแก่คำถาม

อนึ่ง บทว่า สุญฺโญ ท่านไม่กล่าวว่า ธรรมไม่มี ท่านกล่าวถึงความไม่มีตน และสาระอันเนื่องด้วยตนในธรรมนั้น

อนึ่ง เมื่อชาวโลกพูดว่าเรือนสูญ หม้อสูญ ก็มิใช่กล่าวถึงความไม่มีเรือนและหม้อ กล่าวถึงความไม่มีสิ่งอื่นในเรือนและในหม้อนั้น

อนึ่ง พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสความนี้ไว้ว่า ก็สิ่งใดแลไม่มีในสิ่งนั้น ภิกษุย่อมพิจารณาสิ่งนั้นว่าสูญด้วยเหตุนั้น แต่สิ่งใดมีเหลืออยู่ในสิ่งนั้น สิ่งนั้นมีอยู่ ภิกษุย่อมรับรู้ว่าสิ่งนี้มีอยู่ดังนี้

อ่านเนื้อความทั้งหมดของอรรถกถาสุญกถา
องฺ. จตุกฺก. เล่ม ๒๑/ข้อ ๗๐ https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=31&i=633&p=1

~~~~~~~~~~~~~~~~~

หลวงตา : นิพฺพานํ ปรมํ สุญฺญํ

โยม : น้อมกราบในพระธรรมบทนี้เจ้าค่ะ อ่านไปก็น้ำตาไหลไป ๆ ราวกับว่าได้เคยได้ยินได้ฟังมาก่อน

เหมือนราวกับพระองค์มาตรัสต่อหน้าจากพระโอษฐ์ พิมพ์ไปก็น้ำตาไหลไป โอหนอ... รอนแรมติดตามยาวนาน ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญข้าพระพุทธเจ้าขอน้อมอภิวาทสักกรานแทบพระบาทองค์พระศาสดา

กราบ กราบ กราบ

...........................

"พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสความนี้ไว้ว่า ก็สิ่งใดแลไม่มีในสิ่งนั้น ภิกษุย่อมพิจารณาสิ่งนั้นว่าสูญด้วยเหตุนั้น

แต่สิ่งใดมีเหลืออยู่ในสิ่งนั้น สิ่งนั้นมีอยู่ ภิกษุย่อมรับรู้ว่าสิ่งนี้มีอยู่ดังนี้"

...........................

กราบขอบพระคุณองค์หลวงตาที่เมตตาส่งมาให้อ่านนะเจ้าคะ พระธรรมช่างไพเราะงดงามยิ่งนักเจ้าค่ะ

กราบ กราบ กราบ

หลวงตา : สาธุ สาธุ สาธุ ขอให้พ้นทุกข์ พ้นทุกข์ พ้นทุกข์ เดี๋ยวนี้ด้วยเทอญ

"สุญญตา"
สิ้นตัวตน

เมื่อธรรมถึงใจ ใจถึงธรรม ใจเป็นธรรม ...........

ไร้รูป ไร้นาม
ไร้ใจ ไร้ธรรม.........

ว่างโลก ว่างธรรม
สิ้นโลก สิ้นธรรม

สุญญัง สุญโญ เอโกธัมโม สุญญตา

หลวงตาณรงค์ศักดิ์ ขีณาลโย
โอวาทธรรมจากปุจฉาวิสัชนา
11 มกราคม 2564

แนะนำสื่อธรรมเพิ่มเติมเพื่อความสมบูรณ์ในธรรม

ดาวโหลดไฟล์เสียง (mp3) ชุด กลับสู่ “สุญญตา”
http://www.luangtanarongsak.org/home/index.php/2017-10-14-13-19-49/2017-11-12-10-51-33/sound-category/item/6208-2020-12-07-09-37-38

ประชาสัมพันธ์สื่อธรรม : ไฟล์เสียงและสื่อธรรม ชุด กลับสู่ “สุญญตา” (ลิ้งก์ไฟล์เสียงจากยูทูป, วีดีโอ และโอวาทธรรม)
http://www.luangtanarongsak.org/home/index.php/2017-10-14-13-20-39/2020-02-06-08-06-17/item/6209-12-dec07-63-dama-info-49

~~~~~~~~~~~~~~~~~