“ตา” ไม่เคยยึดเอา “รูป” ที่เห็นมาเป็นตาเลย ทำไมตามันจึงไม่ไปยึดเอารูปมาเป็นตา เพราะอะไร? ลองตอบซิ?
“ตา” มันไม่เคยเห็นตาตัวเองเลย มันเห็นแต่ “รูป” แต่ตามันทำไม จึงไม่เคยไปเอารูปมาเป็นตา มันไม่เคยหลงเอารูปมาเป็นตาเลย และตามันก็คงเป็นตาตลอดไป โดยที่มันไม่ต้องยึดตา มันก็คงเป็นตา
“ใจ” ก็เหมือนกัน ใจมันไม่เคยรู้ใจเลย มันรู้แต่ “สังขาร” ที่เกิดดับอยู่ในใจ แต่ใจมันไม่เคยเห็นใจ มันเห็นแต่สังขารที่เกิดดับในใจ แต่ใจมันไม่เคยเอาสังขารที่เกิดดับในใจ... มาเป็นใจ แต่แม้มันไม่เคยเห็นใจ มันเห็นแต่สังขารที่เกิดดับในใจ แล้วมันก็ไม่ต้องมาพยายามยึดใจ มันก็คงเป็นใจเรื่อยไป
เหมือนตา ตามันไม่เคยยึดรูปมาเป็นตา และมันไม่ต้องพยายามยึดตา แต่ตามันก็คงเป็นตาเรื่อยไป ทั้ง ๆ ที่มันไม่เคยเห็นตาตัวเองเลย มันก็ไม่เคยยึดตาตัวเองตั้งแต่แรก
“ใจ” ก็เหมือนกัน ใจไม่เห็นใจ ใจเห็นแต่สังขาร รู้สังขารที่เกิดดับในใจ แต่ใจมันก็ไม่เคยหลงเอาสังขารมาเป็นใจ ... “มันรู้แก่ใจ”
ไอ้ที่มันรู้แก่ใจนั่นแหละคือ มันพบใจถึงใจ คือ มันรู้แก่ใจว่า “สังขารไม่ใช่ใจ”
อะไรก็ตามที่สังขารได้ เกิดดับได้ ต่อให้หลง ...ให้รู้....ให้เป็นอะไรก็ตาม มันปรุงแต่งยังไงก็ตาม มันไม่ใช่ใจ เพราะใจเป็นธรรมชาติไม่ปรุงแต่ง
แล้วถ้าใจมันไปรู้อะไรได้ เออ นี่ นี่ ๆ พอไปรู้ว่า... โอ้ ใจมันเป็นอย่างนี้นะ ใจมันมีความรู้สึกว่าง โล่ง โปร่ง เบาสบายแบบนี้นะ อันนั้นใช่ใจมั้ย? ... ไม่ใช่
ใจเหมือนตา ถ้าตามันไปเห็นอะไรได้ อ้อ ... นี่ตาเลยเห็นตา แล้วตามันย้อนกลับมามองเห็นตามันได้มั้ย? ... ไม่ได้... ใจมันย้อนกลับมามองใจมันไม่ได้
แม้ใจมันจะย้อนกลับมามองใจมันไม่ได้ แต่มัน ก็รู้แก่ใจว่า “มัน คือ ใจ” มันคือใจตลอดไปอย่างเป็นอมตะตลอดกาล เพราะมันไม่เคยต้องพยายามยึดใจ และมันก็ไม่เคยหลงเอาสังขารมาเป็นใจอีกเลย
ผู้ใดพบใจ ... ผู้นั้นพบธรรม
ผู้ใดถึงใจ ... ผู้นั้นถึงพระนิพพาน
หลวงตาณรงค์ศักดิ์ ขีณาลโย
โอวาทธรรมจากไฟล์เสียง
190513B-1 ใจรู้จักใจ
4 พฤษภาคม 2562
ภาพวาดประกอบธรรม โดย คุณต๋อง เทอดศักดิ์ พลซา
ฟังจากยูทูป :
https://www.youtube.com/watch?v=-VlYjDcKtb8
ฟังจากระบบซาวด์คลาวด์ :
https://soundcloud.com/luangtanarongsak/190513b-1
